Είναι γεγονός, ότι σε κάθε άξιο, σπουδαίο έργο, παραμονεύουν εχθροί, που το επιβουλεύονται. Και η συζυγία είναι κάτι πολύ μεγάλο, ένα δώρα του Θεού ανεκτίμητο στον άνθρωπο, ένα πραγματικό θαύμα! Ο ίδιος ο Δημιουργός τόνισε: «Ου καλόν είναι τον άνθρωπον μόνον». Και η συζυγία αποτελεί έργο των χειρών Του. Αυτός, λοιπόν, ο δεσμός, η συζυγία, αποτελεί θησαυρό, τον οποίον όμως επιβουλεύονται πολλοί εχθροί, μέσα και έξω από την οικογενειακή εστία. Γι’ αυτό και χρειάζεται εκ μέρους των συζύγων άγρυπνη περιφρούρηση και ακούραστη φροντίδα για τη διαφύλαξή του.
Στη συνέχεια, θα γίνει μια προσπάθεια να παρουσιαστούν κάποιοι από τους εχθρούς του ζευγαριού και συγχρόνως, μερικές προτάσεις για την αποφυγή ή αντιμετώπισή τους.
1) Πρώτος εχθρός είναι η αντίληψη ότι πρωταρχικός ρόλος μιας πετυχημένης συζυγικής ζωής είναι μόνο ο έρωτας.
Σίγουρα, ο έρωτας είναι απαραίτητο στοιχείο για το ξεκίνημα, αλλά είναι ένα συναίσθημα από τη φύση του κεραυνοβόλο, αυθόρμητο, φευγαλέο, που πυρπολεί ξαφνικά την καρδιά του ανθρώπου και τον δένει με έναν άλλο άνθρωπο, γρήγορα, όμως, ατονεί. Στατιστικές δείχνουν πως οι περισσότεροι αποτυχημένοι γάμοι είναι εκείνοι που έγιναν από κεραυνοβόλο έρωτα!
Η συζυγική ζωή έχει ανάγκη από την αληθινή αγάπη, που είναι σύνδεσμος σωματικός και ψυχικός, ήρεμος, διαρκής. Είναι το συναίσθημα το ιερό, που ενώνει από την πρώτη στιγμή τους συζύγους, αντέχει στις δυσκολίες της έγγαμης ζωής, αυξάνει και ανανεώνεται, συνεχώς. «Προσέχετε», γράφει ο Γάλος κορυφαίος Χριστιανός ποιητής και διπλωμάτης, Paul Claudel, «μην πλησιάζετε το μυστήριο αυτό, δηλαδή της αγάπης, που ενώνει με τον γάμο τον άνδρα και τη γυναίκα … παρά με πνεύμα φόβου, πίστεως και ταπεινώσεως»!
Επίσης, ο Κων. Καλλίνικος, μεγάλη εκκλησιαστική μορφή του περασμένου αιώνα και συγγραφέας, γράφει: «ο έρως είναι ο νυμφαγωγός του γάμου, έχων περιωρισμένα καθήκοντα. Εισήγαγε τους νυμφίους εις την παστάδα; Απεσύρθη αμέσως δια να αντικατασταθή υπό άλλων σοβαρωτέρων αισθημάτων: της συζυγικής προνοίας, της ανδρικής και γυναικείας πιστότητος, της πατρικής και μητρικής φιλοστοργίας, της αλληλοεκτιμήσεως κ.λ.π.»
Ο συζυγικός δεσμός θα πάρει, τότε, πνευματική υπόσταση. Θα μπει το πνευματικό στοιχείο στην αγάπη τους και θα νιώσουν την αληθινή, την αυθεντική αγάπη, η οποία θα ασφαλίσει τον γάμο τους και θα τους κάνει ευτυχείς. Εκείνη την αγάπη, η οποία δημιουργεί άρρηκτους δεσμούς και κάνει ώστε ο καθένας να αισθάνεται ότι έχει την ανάγκη του άλλου. Ο καθένας διακρίνει στον άλλον αυτό το μοναδικό και ανεπανάληπτο. Και αυτό τους προφυλάσσει από κινδύνους και πειρασμούς. Η αγάπη αυτή, όμως, τελειούται εκεί, όπου υπάρχει ταπείνωση. Σε αυτό το σπίτι, τότε, δεν «διατάσσει» ο άνδρας ή η γυναίκα αλλά η αγάπη, που μακροθυμεί, που δεν ζηλεύει, που δεν φέρεται με αυθάδεια, που δεν ξιπάζεται, που δεν κάνει τίποτε το απρεπές, που δεν ζητεί εγωιστικά τα δικά της, που δεν σκέπτεται τίποτε το κακό για τον άλλον, που υπομένει και ελπίζει και πιστεύει» (Α΄ Κορινθ. Ιγ΄ 4-7).
Έτσι, ο συζυγικός δεσμός τους θα είναι βράχος ασάλευτος. Μπροστά στην ένωση αυτή, δεν έχει καμιά δύναμη ούτε ο χρόνος ούτε ο θάνατος. Ενώ η απουσία αυτής της αγάπης, είναι η μεγαλύτερη δοκιμασία για το ζευγάρι και για τη σταθερότητα του συζυγικού δεσμού. Ένας από τους βασικούς εχθρούς της αληθινής συζυγικής ζωής.
2) Η έλλειψη ψυχικής επαφής μεταξύ των συζύγων θεωρείται από τους πιο σοβαρούς εχθρούς. «Το τραγικό μου λάθος», έλεγε ένας τέτοιος σύζυγος, «υπήρξε ότι κλείσθηκα στον εαυτό μου. Αντί να αντιδράσω, να προσευχηθώ, να μιλήσω, να κρούσω τον κώδωνα του κινδύνου και να ξυπνήσω και τη γυναίκα μου, εγώ φυλακίστηκα στη μοναξιά και στη σιωπή. Έτσι, η σκληράδα, η παγωμάρα κυριάρχησαν στη καρδιά μου».
Το άνοιγμα της καρδιάς, σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι η δικλείδα, που εκτονώνει και συγχρόνως, δημιουργεί την πιο ζεστή επικοινωνία με τον σύντροφο της ζωής. Δεν τον αφήνει στο σκοτάδι τον κάνει «συγκοινωνό» του κινδύνου, του δράματος, που τυχόν πάει να ξεσπάσει μέσα στο σπίτι και τον παρακινεί να προσπαθήσουν να το αντιμετωπίσουν μαζί.
Είναι αλήθεια, ότι οι άνδρες είναι λιγότερο ομιλητικοί από τις γυναίκες, δεν μιλούν εύκολα για την ψυχική τους κατάσταση, για τις έννοιες τους, τις επιθυμίες τους. Επίσης, συχνά, δίνουν την εντύπωση, ότι δεν προσέχουν τη γυναίκα τους, όταν εκείνη μιλάει για τις διάφορες δυσκολίες της ή βλέπουν τηλεόραση ή είναι προσηλωμένοι στον υπολογιστή…. Οι γυναίκες, όμως, δεν πρέπει να κάνουμε το ίδιο.
Ακολουθούν κάποιες προτάσεις, για τη σωστή αντιμετώπιση του κινδύνου, της έλλειψης ψυχικής επαφής, που ισχύουν, όμως, και για τους δύο συζύγους:
Α) να ξεκαθαρίσεις τι είναι αυτό που μπορείς και είσαι διατεθειμένος να προσφέρεις στον σύντροφό σου και τι είναι αυτό, που ζητάς να πάρεις από αυτόν. Μίλησέ του ανοιχτά για τις ανάγκες σου.
Β) μην απομονώνεσαι συναισθηματικά, υψώνοντας, μέρα με τη μέρα, έναν αόρατο τοίχο ανάμεσά σας.
Γ) καλλιέργησε τον διάλογο, αλλά απόφευγε να μιλάς συνεχώς, και δώσε χρόνο και στον άλλον να σκεφθεί και να εκφράσει τις δικές του απόψεις και συναισθήματα.
Δ) να μην επιπλήττεις τον άλλο, να μην του κάνεις κήρυγμα, (εδώ υπάρχει κίνδυνος για τις «χριστιανικές» οικογένειες, όπου η γυναίκα, θέλοντας να βοηθήσει, πράγματι κάνει κήρυγμα και μάλιστα ενίοτε είναι πολύ πιεστική), να μην έχεις πάντα τον τελευταίο λόγο. Η τάση αυτή μπορεί να απομακρύνει και να αποξενώσει τον έναν από τον άλλο.
Ε) χρησιμοποίησε μια γλώσσα περιγραφική – αντικειμενική και όχι αξιολογική – ηθική. Προσπάθησε, δηλαδή να περιγράψεις, με δικά σου λόγια, αυτό που νομίζεις ότι είπε, λέγοντάς του: «αν έχω καταλάβει σωστά, θέλεις, να πεις ότι….» ή «αισθάνεσαι ότι….» ή «θα ήθελα να μου μιλήσεις περισσότερο γι’ αυτό που αισθάνεσαι». Ή αντί να πεις: «έτσι που πας, θα με τρελάνεις», είναι καλύτερα να πεις: «αισθάνομαι πολύ θυμωμένος/η». Και αντί να πεις: «είσαι εγωιστής/τρια, σκέφτεσαι μόνο τον εαυτό σου», είναι καλύτερα να πεις: «είμαι πολύ φορτωμένος/η με παρά πολλές ευθύνες και αισθάνομαι την ανάγκη να με βοηθήσεις».
Στ) φρόντισε να είσαι ειλικρινής, αληθινός. Τα μυστικά, τα ψέματα, οι υπεκφυγές, δημιουργούν αποστάσεις. Η απουσία εμπιστοσύνης υπονομεύει το μέλλον της σχέσης και είναι καταστροφική.
Ζ) προστάτεψε, όσο μπορείς, την ιδιωτικότητα της σχέσης από τις παρεμβάσεις συγγενών και φίλων.
Η) τέλος, προσπάθησε να αποχωρισθείς συναισθηματικά από την γονεϊκή σου οικογένεια και να αναδιομορφώσεις τις σχέσεις σου με τα πρόσωπα που την αποτελούν, ώστε να επενδύσεις ανεμπόδιστα στον γάμο.
Συμπερασματικά, θα λέγαμε, ότι επικοινωνώ δημιουργικά με τον σύντροφό μου, έχω μαζί του ψυχικό σύνδεσμο, σημαίνει ότι τον αποδέχομαι όπως είναι, με τα λάθη και τις αδυναμίες του. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν προσπαθώ να τον βοηθήσω (όπως εξ άλλου, οφείλω να το κάνω, πρώτα για τον εαυτό μου) για τη βελτίωση του χαρακτήρα του, για την πνευματική του πρόοδο. Αλλά με τον πρέποντα πάντα τρόπο και στην κατάλληλη ώρα. Ενώ αντίθετα, η δυναμική και παρορμητική προσπάθεια, που τυχόν καταβάλλουμε για να τον αλλάξουμε, τον κάνει να ορθώνει ένα συναισθηματικό αμυντικό τείχος απέναντί μας, ώστε να προφυλάξει την αυτονομία και αξιοπρέπεια του, όπως ο ίδιος νομίζει.
3) ένας άλλος σοβαρός εχθρός είναι η έλλειψη αναγνώρισης και σεβασμού των συζύγων. Οι άνθρωποι χρειάζονται να νιώθουν ότι τους εκτιμούν, ότι τους σέβονται. Ακόμη, ενδόμυχα χρειάζονται να νιώθουν ότι οι άλλοι τους ευχαριστούν για ό,τι κάνουν γι’ αυτούς. Αυτό το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αλλά ξεχασμένο. Εκφράσεις, όπως: «τι ωραίο φαγητό που μαγείρεψες», «σε ευχαριστώ για το ταξίδι που κάναμε» κ.λ.π. βοηθούν πολύ στην ενότητα του ζευγαριού. Αντίθετα, λόγια του τύπου: «Δεν αξίζεις τίποτε. Γιατί παντρευόσουν, αφού δεν ήσουν άξιος/α να κάνεις οικογένεια;» εξουθενώνουν τον άλλον, μειώνουν την προσωπικότητά του και τον κάνουν ευάλωτο στον πειρασμό που παραμονεύει.
Επί πλέον, κάποια πειράγματα μπορεί να είναι εξαιρετικά, γι’ αυτό πρέπει αμέσως να διακόπτονται. Το ίδιο και οι τυχόν διαφωνίες του ζευγαριού μπροστά σε τρίτους. Προσπαθώντας εκεί να κερδίσεις εσύ τη «μάχη» στα μάτια των άλλων, δεν αντιλαμβάνεσαι ότι υποβιβάζεις τον σύντροφό σου, γεγονός όμως που επιδρά πολύ αρνητικά στις σχέσεις σας. Γι’ αυτό και όταν προκύπτει κάποιο πρόβλημα διαφωνίας δευτερεύουσας σημασίας, μπροστά σε τρίτους, είναι προτιμότερο να συμφωνήσεις με τον σύντροφό σου και να το συζητήσετε αργότερα, κατ’ ιδίαν.
Τέλος, δεν πρέπει να θίγονται ποτέ τα αγαπημένα πρόσωπα του άλλου, ακόμα και αν τα πρόσωπα αυτά κάνουν λάθη ή επηρεάζουν αρνητικά τη σχέση του ζευγαριού. Θα πρέπει να μιλάει κανείς γι’ αυτά με πολλή προσοχή και σεβασμό.
Γενικότερα, όσο μεταξύ των συζύγων καλλιεργείται – μέσα στην καθημερινότητά τους – ο αλληλοσεβασμός και η αλληλοεκτίμηση, τόσο και ο συζυγικός δεσμός θα γίνεται πιο βαθύς, πιο στερεός.
4) Η ανία, μεγάλη παγίδα και ένας θανάσιμος εχθρός για τη συζυγική συμβίωση. Ανθίζει στις ψυχές των συζύγων, που δεν έχουν αληθινή αλλά επιπόλαιη και άστατη αγάπη. Με τέτοια αγάπη δεν δίνει την πληρότητα, που απαιτούν οι σύζυγοι. «Το δραματικό είναι ότι στη γυναίκα μου δεν βρίσκω τίποτε να κατηγορήσω. Και οι φίλοι μου την χαρακτηρίζουν άψογη. Είναι μια σύζυγος αφοσιωμένη στο σπίτι της και στον σύζυγό της. Μα εγώ στο βάθος πλήττω. Η ανία με έχει αιχμαλωτίσει», λέει ένας σύζυγος. Εδώ πρέπει η αγάπη να τονωθεί, να ζωντανέψει, να γίνει αληθινή και ρωμαλέα. Δηλαδή, να μη μένει στο ίδιο σημείο, αλλά να πλουτίζεται και να βαθαίνει συνεχώς, σαν να πρόκειται για κάποιο καινούργιο δεσμό.
Πρακτικά, όμως, τι σημαίνει αυτό; Ας δούμε τι προτείνει ένας ειδικός:
Α) Αναζήτησε και υπογράμμισε τα θετικά και ελπιδοφόρα στοιχεία, που σίγουρα υπάρχουν, στον άλλον.
Β) Μην περιμένεις να σου προσφέρει τα πάντα ο σύντροφός σου, δηλαδή, να σου καλύψει όλες τις υπαρξιακές, ψυχολογικές και πνευματικές σου ανάγκες. Απόφυγε την αυτοκόλλητη σχέση εξάρτησης. Να έχεις και τους δικούς σου φίλους, τις δικές σου δραστηριότητες, τους δικούς σου στόχους. Αφιέρωσε χρόνο στον εαυτό σου για να κάνεις και πράγματα που προσωπικά σε ενδιαφέρουν, σε εμπλουτίζουν και νοηματοδοτούν τη ζωή σου.
Γ) Φρόντισε να έχεις και μια κοινή δραστηριότητα, όταν αυτό είναι εφικτό και μεν τον σύντροφό σου. Οι ευχάριστες και δημιουργικές δραστηριότητες, που κάνετε μαζί σας ενώνουν. Μπορείτε, π.χ. να δείτε μια ταινία μαζί ή μια άλλη εκπομπή και μετά να συζητήσετε. Άλλη λύση θα ήταν να πάτε κάπου μαζί έξω για φαγητό, μια εκδρομή. Ή να πάτε στο υπνοδωμάτιο με το βιβλίο του ο καθένας και να διαβάσει στον άλλον ένα απόσπασμα για κάποιο θέμα, που ξέρει ότι τον ενδιαφέρει.
Δ) Προσπάθησε να αποδειχθείς την πραγματικότητα, να συμφιλιωθείς μαζί του, αλλά να εντοπίσεις και τις δικές σου ευθύνες και τη δική σου «συμμετοχή – συμβολή» στη δημιουργία της ανίας.
Είναι αλήθεια ότι, αν ουσιαστικά θέλουμε να βοηθήσουμε τη σχέση μας, προστατεύοντάς την από την ανία, το κυριότερο είναι πρώτα, να στρέφουμε στον εαυτό μας και να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τον σύντροφό μας. Να δούμε τα δικά μας λάθη, τις δικές μας ελλείψεις και να πειραματισθούμε με νέους τρόπους δημιουργικής επικοινωνίας. Να δείξουμε κατανόηση για τη συμπεριφορά του άλλου, αλλά και να επινοήσουμε νέους, γόνιμους τρόπους, για να του μεταφέρουμε τα δικά μας μηνύματα και τις εσωτερικές μας ανάγκες ή διαπιστώσεις.
5) Η κοσμικότητα είναι ένας άλλος εχθρός του ζευγαριού. (Δεν εννοούμε την κοινωνικότητα). Οι σύζυγοι πρέπει να προσέχουν τις συναναστροφές τους. Οι «φίλοι» και οι «φίλες», που αποκτώνται στις διάφορες κοσμικές συναναστροφές, πολλές φορές καταστρέφουν το ιερόν της συζυγίας. Στην εποχή μας, εποχή χαλαρώσεως ηθών και πτώσεως θεσμών και δεσμών, οι πειρασμοί καραδοκούν σε κάθε μας βήμα. Και οι πιο δυνατοί, κινδυνεύουν! Κρούσματα συζυγικής απιστίας υπάρχουν σε όλες τις τάξεις. Συμβαίνουν και σε αυτούς που έχουν ζήσει δέκα, δεκαπέντε ή και πλέον χρόνια έντιμης συζυγικής ζωής! Επίσης, ο πειρασμός της μέσης ηλικίας, είναι ισχυρός. Στήνει τις παγίδες του ακόμη και εκεί όπου υπάρχουν ισχυρά ηθικά βάθρα. Ας προσέξουν, λοιπόν, οι σύζυγοι και ας μην επαναπαύονται. Ας επαναλαμβάνουν ταπεινά το «μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν» και ας αλληλοπροστατεύονται. Η αλληλοπροστασία είναι «εκ των ων ουκ άνευ» στη συζυγική ζωή. Προστατεύω τον σύζυγό μου, με προστατεύει και εκείνος, αλλά προσέχω και αγωνίζομαι και εγώ. Αποφεύγω επαφές με άτομα που μου διεγείρουν ένοχα συναισθήματα. Ελέγχω τον εαυτό μου, δεν υποχωρώ, είμαι προσεκτικός/ή.
Πάντως η καλύτερη προστασία είναι η πηγαία και αληθινή αγάπη. Έλεγε χαρακτηριστικά ένας σύζυγος, «Η γυναίκα μου είναι πολύ καλή, με αγαπάει πολύ και είναι σωστός άγγελος. Παρ’ όλο που είχα πολλούς πειρασμούς, δεν θα μπορούσα να σκεφτώ άλλη, λόγω της αγάπης και της καλοσύνης της συζύγου μου»!
6) Απόσταση ζευγαριού. Ένα θέμα που πρέπει να προσεχθεί, οπωσδήποτε. Είναι οι ιδιαίτερες προσωπικές σχέσεις του ζευγαριού, που δεν πρέπει να παραμελούνται ή να υποβαθμίζονται, λόγω κούρασης ή άλλων φροντίδων. Η σεξουαλική σχέση είναι ένα από τα θεμέλια του ομαλού συζυγικού βίου και απαραίτητη μορφή επικοινωνίας, αρκεί να συνοδεύεται από τρυφερότητα και στοργή. Αγγίζοντας τον σύντροφο, εκφράζεται και δυναμώνει η σχέση. Η σωματική επαφή καλλιεργεί και θεραπεύει τη σχέση. Σε περίπτωση, βέβαια, που ένας από τους συζύγους έχει πρόβλημα, χρειάζεται η βοήθεια ειδικών.
7) Τα παιδιά. Φυσικά, τα παιδιά είναι δώρο Θεού και είναι παράδοξο, που μπαίνουν σε αυτό τον κατάλογο. Και όμως! Αν δεν προσέξουμε και όλη μας η ζωή επικεντρώνεται σε αυτά, η συζυγική σχέση μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι πρώτα είμαστε σύζυγοι και έπειτα γονείς. Διαφορετικά, προκύπτουν προβλήματα – εμπόδια στην συνοχή της οικογένειας.
Εδώ, μπορούμε να δούμε κάποιες πρακτικές λύσεις: π.χ. να καθιερωθεί η ώρα των γονιών, δηλαδή, στις 10 μ.μ. ή κάποια άλλη ώρα, οι γονείς δεν είναι διαθέσιμοι. Κάθε παιδί στο δωμάτιο του και οι γονείς στο δικό τους και να είναι αμετακίνητοι σε αυτή την απόφαση. Επίσης, αν είναι δυνατόν, να προγραμματίζουν ευκαιρίες για να μένουν ένα Σαββατοκύριακο μόνοι, χωρίς παιδιά, έστω, μια φορά στο τρίμηνο. Ένας σύζυγος απεγνωσμένα εξέφραζε αυτή την ανάγκη, αλλά η σύζυγος δοσμένη ολοκληρωτικά στο παιδί, δεν τον κατανοούσε, αντιδρούσε και τελικά οδηγήθηκαν στο διαζύγιο (όχι, βέβαια, μόνο εξ αιτίας αυτού).
8) Η ζήλεια. Συνήθως, αυτός που την έχει υποκριτικά την προβάλλει, τάχα, ως απόδειξη ενδιαφέροντος για τον άλλο και ως φόβο, μήπως απομακρυνθεί, μήπως τον χάσει. Μπορεί, εν μέρει, αυτό, προσωρινά, να κολακέψει τον/την σύζυγο, αλλά είναι γεγονός ότι πολύ σύντομα, αποδεικνύεται ότι η ζήλεια ανάμεσα στο ζευγάρι, είναι μια βραδυφλεγής βόμβα, ένας θανάσιμος εχθρός, που επιβουλεύεται επικίνδυνα τη συνοχή του ζευγαριού. Ας ξέρουμε δε, σε τελευταία ανάλυση, ότι η ζήλεια, για όποιον την έχει, είναι δείγμα έλλειψης εμπιστοσύνης στο εαυτό του και στις ικανότητές του, έλλειψη αυτοεκτίμησης, που χρειάζεται να το αντιμετωπίσει, σοβαρά και έγκαιρα.
9) Οι φίλες. Δεν είναι ευχάριστο για τον σύζυγο να τηλεφωνεί η σύζυγος το βράδυ για πολλή ώρα σε φίλη της, που έχει πρόβλημα, μετά να του ανακοινώνει τα σχετικά και τέλος ότι την Κυριακή, την κάλεσε για φαγητό και θα πάει, χωρίς προηγουμένως να έχει προηγηθεί μια συνεννόηση μαζί του. Ακόμα και αν η φίλη έχει σοβαρό πρόβλημα, προτεραιότητα έχει ο σύζυγος, η οικογένεια. Το βράδυ, ας κλείνουμε το κινητό, στο σταθερό, απαντάει ο τηλεφωνητής. Επίσης, όταν εμείς έχουμε πρόβλημα με τον σύζυγο, καλό είναι να μην το εκθέτουμε στις φίλες μας και, αν τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά, απευθυνόμαστε μόνο στον πνευματικό μας ή σε κάποιον άλλον ειδικό, στον οποίο έχουμε εμπιστοσύνη.
10) Η πεθερά. Η μητέρα του καθενός είναι μια πραγματικότητα, που ίσως επεμβαίνει και θέλει να επιβάλλεται και συνήθως μεροληπτεί υπέρ του παιδιού της. Σε αυτή την περίπτωση, είναι καλό να κρατούμε λογικές αποστάσεις και είναι καλύτερο να αποφύγουμε μία συνάντηση, αν πρόκειται να οδηγήσει σε σύγκρουση. Το ίδιο ισχύει και για τις διακοπές από κοινού. Φυσικά, ο κάθε σύζυγος θα βλέπει τη μητέρα του, χωρίς την παρουσία του άλλου. Σε περίπτωση που είναι πιο σοβαρές οι επεμβάσεις της πεθεράς π.χ. «παντρευτήκατε, αλλά δεν χρειάζεται να αποκτήσετε παιδιά από τώρα», κ.λ.π. ζητούμε τη βοήθεια πρωτίστως του πνευματικού μας, αλλά και κάποιου φίλου που μπορεί να την επηρεάσει.
11) Η καθημερινότητα. Τα ρούχα, καθαρά ή άπλυτα, που δεν μπαίνουν στη θέση τους, τα ασιδέρωτα, το σωληνάριο της οδοντόπαστας που μένει ανοιχτό, το πλύσιμο του αυτοκινήτου, το διάβασμα των παιδιών, τα ψώνια κ.α. γίνονται αφορμή για μικροσυγκρούσεις. Βέβαια, πρέπει να γίνει μια προσπάθεια, για να λειτουργήσουμε ως ομάδα, αλλά πρέπει να λάβουμε υπ’ όψη μας και τις αδυναμίες του καθενός. Εδώ χρειάζεται διάκριση, κάποιες στιγμές είναι προτιμότερο να το κάνουμε εμείς παρά να θυμώσουμε. Επίσης, κάθε εργασία μέσα στην οικογένεια, όταν γίνεται με αγάπη, δίνει μεγάλη χαρά και ικανοποίηση!\
12) Οι πρώην σύζυγοι. Είναι καλό, όταν υπάρχουν παιδιά, οι σχέσεις να είναι καλές. Αλλά απαιτείται προσοχή. Δεν πρέπει να γίνονται συγκρίσεις με τον προηγούμενο γάμο. Οι σχέσεις πρέπει να είναι περιορισμένες σε τελείως απαραίτητες εκδηλώσεις (γάμοι παιδιών, βαφτίσια). Ό,τι είναι του προηγούμενου γάμου, είναι εκτός της νέας οικογένειας.
13) Η επιθετική συμπεριφορά, ένας από τους πιο σοβαρούς εχθρούς και αυτός για τη ζωή του ζευγαριού. Αν δεν υπάρχει παθολογικό πρόβλημα, το οποίο απαιτεί εξέταση από ειδικό, η επιθετική συμπεριφορά (φυσικά εδώ αναφερόμαστε στη συνήθη επιθετικότητα π.χ. θυμός, φωνές, νεύρα και όχι στις ακραίες μορφές επιθετικότητας, που καταλήγουν στη βία και χρήζουν άλλης δραστικής και άμεσης αντιμετώπισης), πρέπει να τύχει μεγάλης προσοχής. Πολλές φορές, κάτω από μια επιφανειακή σύγκρουση, υπάρχει μια βαθύτερη, κρυμμένη ιστορία, για τον κάθε σύντροφο, που είναι δύσκολο να αντιμετωπισθεί. Μάλιστα, συχνά ο άνθρωπος δεν επιλέγει αυτού του είδους τη συμπεριφορά, απλά δεν την ελέγχει. Ας δούμε και πάλι τις συμβουλές των ειδικών:
«Παράβλεψε» τις προσβολές και επιθέσεις και εστίασε την προσοχή σου στο παράπονο, που κρύβεται πίσω από τη συγκεκριμένη στάση. Όταν ο άλλος σου «επιτίθεται», σημαίνει ότι μπορεί να αισθάνεται πληγωμένος από σένα. Πίσω από τη συμπεριφορά του αυτή, κρύβεται πόνος και απογοήτευση. Όταν π.χ. κάποιος συνεχάρη έναν σύζυγο για την υπέροχη γυναίκα του, εκείνος, επειδή ζήλευε και η σύζυγος τον προκαλούσε άθελά της, γεμάτος θυμό του λέει: «αν θες, μπορώ να σου τη χαρίσω»! και μετά, άρχισε να κλαίει, γιατί υπέφερε ο ίδιος.
Γι’ αυτό – συνεχίζουμε – προσπάθησε να κατανοήσεις τη δική του οδύνη, τα τραύματα, την πίκρα, τον πόνο του. Καλό είναι, όμως, να ξεφεύγεις ειρηνικά από προκλητική συμπεριφορά του συντρόφου σου. Απόφυγε την αναμέτρηση. Δεν υπάρχει αντίπαλος για να τον νικήσεις, ούτε χρειάζεται να φανείς καλύτερή του. Τέλος, όταν ο σύντροφός σου αισθάνεται την ανάγκη να εκφράσει με έντονο τρόπο τα αρνητικά του συναισθήματα, να του το επιτρέψεις. Διατήρησε όσο μπορείς την ψυχραιμία σου. Όταν, όμως, περάσει η μπόρα, φροντίστε με ένα διάλογο «εν αγάπη και αλήθεια» να τα βρείτε.
14) Η υλιστική νοοτροπία στη ζωή του ζευγαριού, είναι ο πλέον επικίνδυνος εχθρός του, γι’ αυτό τον αφήσαμε και τελευταίο, αφού, κατά κάποιο τρόπο, καλλιεργεί τις κατάλληλες συνθήκες, ώστε οι προαναφερθέντες εχθροί του ζευγαριού να μπορούν να επιτελέσουν άνετα το διαβρωτικό τους έργο!
Και τούτο, γιατί, όταν τα όνειρα, οι επιδιώξεις, οι στόχοι των συζύγων, κινούνται αποκλειστικά και μόνο, στον πλουτισμό, στην κοινωνική προβολή, στις υπερβολικές ανέσεις κ.λ.π. χωρίς τίποτα το πνευματικό, το ιερό να τους ελκύει, επόμενο είναι και η ψυχή τους να είναι ευάλωτη στους κάθε είδους πειρασμούς.
Να, γιατί, το ζευγάρι, μόνο αν στηρίζει τη ζωή του στην ασάλευτη «Πέτρα» που είναι ο Χριστός, τότε, θα δει ο καθένας κάτω από άλλο πρίσμα τη ζωή του. Θα κάνει διαφορετική αξιολόγηση των απαιτήσεών του. Θα έχει όραμα, ιδανικά, ως πρόσωπο. Αλλά και ως σύζυγοι θα αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλον ως κάτι το ιερό. Θα ‘ναι έτσι αφοσιωμένοι στη μεταξύ τους σχέση.
Τα μυστήρια της Εκκλησίας μας και ιδιαίτερα η Ιερά Εξομολόγηση και η θεία Κοινωνία θα αποτελούν την ασπίδα εναντίον κάθε επιβουλής του οποιουδήποτε εχθρού. Αποκτούν, τότε, οι σύζυγοι, το αίσθημα της ασφάλειας, που γίνεται πνευματική δύναμη, η συζυγική ηθική, υπό τη στενή και την ευρύτερη έννοια, είναι πλέον βράχος….
Έτσι, όταν προς το τέλος της ζωής τους, ηλικιωμένοι πλέον οι σύζυγοι, σταθούν μόνοι, για μια ακόμη φορά, ο ένας δίπλα στον άλλον, όπως τότε, όταν πρωτάρχισαν τη ζωή τους, θα μπορούν, με ικανοποίηση ψυχής, να ομολογήσουν ότι στηριγμένοι ο ένας στον άλλον, τον αγώνα τον καλόν της συζυγίας αγωνίστηκαν… και τώρα περιμένουν «τον στέφανον της δικαιοσύνης» τον αιώνιον. Αμήν.
Βιβλιογραφία
1) «Ενάντια στους εχθρούς του ζευγαριού», περιοδικό Top Famille, Οκτώβριος 2005
2) «Η βελτίωση της επικοινωνίας στις συντροφικές σχέσεις», Εφημερίδα «Χανιώτικα Νέα», 18.5.2003
3) «Συζυγική ζωή: Λάθη που μπορείτε να αποφεύγετε», Amerikan Association for Marriage and Family therapy, relationships Australia, 18.5.2005.
4) «Κίνδυνοι της συζυγικής ζωής», παλαιότερο θέμα των Κύκλων Μητέρων, «ο Απ. Παύλος» 16.11.1992
5) «Γάμος λιμάνι ή ναυάγιο» π. Πέτρου Χριστοδουλιά.
6) «Η αγάπη δεσμός ιερός ή δεσμά σιδηρά;» π. Πέτρου Χριστοδουλιά.
7) «Προβλήματα και πεπρωμένα της γυναικός», Eva Filkel, εκδ. «Ψυχολογία και Ζωή» (αρ. 25)
Ήβη Σταυροπούλου
Κύκλοι Μητέρων