Ο Θάνατος της Βασιλίσσης Ελισσάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου Από: Αντιστράτηγο ε.α. Ιωάννη Κρασσά.
«Qualis Rex, talis grex(κατά τον Βασιλέα και ο Λαός)», Λατινικό ρητό.
Οι εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Ηνωμένο βασίλειο από την 8η Σεπτεμβρίου 2022, ημέρα του θανάτου της Βασιλίσσης του Ηνωμένου Βασιλείου Ελισσάβετ Β΄[1], έως την 19η Σεπτεμβρίου, που πραγματοποιήθηκε η εξόδιος ακολουθία της, έτυχαν μεγάλης προβολής παγκοσμίως. Ανεξαρτήτως των αισθημάτων που τρέφει κάποιος για το θεσμό της Βασιλείας, τα πρόσωπα της Αγγλικής δυναστείας και τους Βρετανούς γενικότερα, οι εκδηλώσεις κατά το 10ήμερο πένθος ήσαν άκρως ενδιαφέρουσες. Θα εστιάσω σε τρία επί μέρους θέματα.
Η Προσέλευση
Η αναγνώριση των δημοσίων προσώπων από το λαό κρίνεται την ημέρα που εγκαταλείπουν τα εγκόσμια. Την 2α Φεβρουαρίου 1948 στο νέο Δελχί, σχεδόν δύο εκατομμύρια άνθρωποι παρακολούθησαν την κηδεία του Μαχάτμα Γκάντι[2]. Η μαζική προσέλευση των Βρετανών στις εκδηλώσεις πένθους αναδεικνύει το ιδιαίτερο δεσμό του λαού προς τον μονάρχη, ο οποίος ενσαρκώνει το κράτος διαχρονικά και υπερκομματικά. Στην Ελλάδα είναι δύσκολο να το κατανοήσουμε, γιατί πολλοί εξ ημών θέτουν το προσωπικό συμφέρον και τη πολιτική ιδεολογία υπεράνω της πατρίδος. Υπάρχουν και εκείνοι που έχουν υιοθετήσει μια γενική απαξίωση και η ισοπέδωση των πάντων. Γίνεται φανερό επίσης ότι η Ελισσάβετ ως αρχηγός του κράτους ανταποκρίθηκε στα καθήκοντά της και υπήρξε αντάξια των προσδοκιών του βρετανικού λαού. Η συμπεριφορά των προσερχομένων, παρά τις πολλές ώρες αναμονής και τα αυστηρά μέτρα ασφαλείας, υπήρξε κόσμια, με τάξη και χωρίς υπερβολές, χαρακτηριστική των ανθρώπων με παιδεία και αυτοπειθαρχία. Το μάκρος της ουράς των προσερχομένων στην Αίθουσα Ουέστμινστερ(Westminster Hall)[3] για το τελευταίο «αντίο» στη βασίλισσα, είχε μήκος 8 χιλιομέτρων(η απόσταση από την Πλατεία Συντάγματος μέχρι την Κηφισιά) και χρόνο αναμονής από 6 έως 24 ώρες. Η παρουσία της αστυνομίας ήταν διακριτική, αλλά και αποτελεσματική χωρίς ατυχήματα και παρατράγουδα. Κατά το διάστημα από 6 έως 9 Μαρτίου του 1953, όταν πλήθη Μοσχοβιτών απότισαν φόρο τιμής στη σωρό του Ιωσήφ Στάλιν[4], οι νεκροί λόγω του συνωστισμού και του πανικού ανήλθαν σε 109.
Η κινητοποίηση των Βρετανών είναι χαρακτηριστικό αυτού του λαού. Τον Ιούνιο του 1940, κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όσοι διέθεταν πλεούμενο, μετέβησαν στις ακτές της Δουνκέρκης και διέσωσαν από την αιχμαλωσία το μεγαλύτερο μέρος του Βρετανικού Εκστρατευτικού Σώματος[5]. Δεν συνέβη το ίδιο με εμάς κατά την αποχώρηση του στρατού μας από την Μικρά Ασία τον Αύγουστο του 1922. Ένας λαός φαίνεται όταν μπορεί να διαχειριστεί την αλήθεια, όσο σκληρή και να είναι. Την 10η Μαΐου 1940, όταν ο Ουίνστων Τσώρτσιλ ανέλαβε την πρωθυπουργία, απευθυνόμενος στους Βρετανούς ήταν ειλικρινής: «Δεν έχω τίποτε να σας προσφέρω εκτός από αίμα, μόχθο, δάκρυα και ιδρώτα» [6]. Κατά την «Μάχη της Αγγλίας[7]» που ακολούθησε, η εθελοντική συμμετοχή των πολιτών στην άμυνα κατά της Γερμανικής Αεροπορίας υπήρξε εντυπωσιακή. Μ’ αυτό το τρόπο οι λαοί κατακτούν τις νίκες.
Η Κηδεία
To BBC [British Broadcasting Corporation (Βρετανικός Ραδιοτηλεοπτικός Οργανισμός)], κατάφερε να μεταφέρει την ατμόσφαιρα της τελετής σε όλο το πλανήτη, με τους τηλεθεατές να υπολογίζονται λίγο πάνω από τα 4 δισεκατομμύρια. Η προσέλευση των ηγετών όλων σχεδόν των κρατών[8], επιβεβαίωσε την παγκόσμια αναγνώριση της Ελισσάβετ. Η μεταφορά της σωρού της στον κιλλίβαντα πυροβόλου από την Αίθουσα Ουέστμινστερ στο ομώνυμο Αββαείο[9] μόνο κινηματογραφικά μπορούσε να αποδοθεί. Οι 142 γυναίκες και οι άνδρες του ναυτικού αγήματος δεν έσυραν απλά ένα φέρετρο, αλλά μια ολόκληρη χώρα. Ο χώρος της εκκλησίας πλημμύρισε από παράδοση, δόξα και σεβασμό στην μοναρχία, με μια ξεχωριστή αισθητική και μεγαλοπρέπεια που διακρίνει τους Βρετανούς από τους υπόλοιπους λαούς. Η δίλεπτη σιωπή τηρήθηκε εμφατικά από όσους παρακολουθούσαν την τελετή και στις 5 ηπείρους. Στον ίδιο χώρο που ενθρονίσθηκε και παντρεύτηκε η Ελισσάβετ αποχαιρέτησε τα εγκόσμια, αφήνοντας το αποτύπωμά της στην χώρα και τους υπηκόους της, δικαιούμενη αναμφίβολα όλες τις τιμές που τις αποδόθηκαν και την οικονομική επιβάρυνση για τους Βρετανούς φορολογούμενους[10] .
Το Πρωτόκολλο
Ορισμός: «Το σύστημα κανόνων και αποδεκτής συμπεριφοράς που χρησιμοποιούνται σε επίσημε τελετές και περιστάσεις». Το Πρωτόκολλο τηρήθηκε με αυστηρή προσήλωση από τον Βασιλέα Κάρολο Γ΄, την Πρωθυπουργό Λιζ Τρας και όλους όσους παρίσταντο στις τελετές. Με την στάση τους οι ταγοί της εξουσίας τίμησαν την μνήμη της Ελισσάβετ, την ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου και πρόβαλαν το βαθμό οργανώσεως και λειτουργίας του κράτους. Τα χρονοδιαγράμματα είχαν αποκλίσεις δευτερολέπτων, άπαντες τήρησαν τον «Ενδυματολογικό Κώδικα(τα υποδειχθέντα για την περίσταση ρούχα)», και κινήθηκαν σύμφωνα με τις υποδείξεις των τελεταρχών. Υπάρχουν πολλοί που θεωρούν το πρωτόκολλο, ως άνευ ουσίας υπερβολή, εξεζητημένη τυπικότητα, παραξενιά και υπεροπτική συμπεριφορά. Ενδέχεται οι Βρεττανοί να υπερεκτιμούν τη σημασία του τύπου σε βάρος της ουσίας, αλλά αυτή είναι η νοοτροπία αυτού του λαού. Στις 5 ώρα το απόγευμα σερβίρουν το απογευματινό τσάι τους, ούτε 5 λεπτά νωρίτερα, ούτε 5 λεπτά αργότερα. Εμάς στην Ελλάδα είμαστε του περίπου και του γύρω. Ακόμα και στις επίσημες εκδηλώσεις έχει υιοθετηθεί το «Ακαδημαϊκό Τέταρτο», για την δικαιολογία των καθυστερήσεων. Εάν ζούμε καλύτερα ή χειρότερα από τους Βρετανούς, εξαρτάται από τα πιστεύω, τον αξιακό κώδικα και την κοσμοθεωρία που έχει ασπασθεί ο καθένας από εμάς.
Οι Στρατιωτικές Τελετές
Η εμφάνιση και η κίνηση των στρατιωτικών, για τους γνωρίζοντας από παρατάξεις και παρελάσεις, ήσαν μακρά οι καλύτερες. Οι βρετανικές Ένοπλες Δυνάμεις υπερασπίζονται ένα βαθειά δημοκρατικό κράτος και έχουν οικοδομήσει δια μέσων των αιώνων την δική τους στρατιωτική παράδοση. Οι Βρετανοί στρατιωτικοί εκπέμπουν ήρεμη αποφασιστικότητα απόρροια της αυτοπεποίθησης και του φρονήματος των. H πειθαρχία των στρατιωτικών των δημοκρατικών χωρών, εδράζεται στην εκτίμηση και όχι στο φόβο προς τους ανωτέρους τους και είναι αποτέλεσμα του αυτοσεβασμού και της αξιοπρέπειας, οι οποίες ενισχύουν την προσήλωση στους κανονισμούς και την υπακοή στις διαταγές των ανωτέρων. Στα ολοκληρωτικά καθεστώτα οι στρατιωτικοί ενεργούν ως υποτελείς και όχι ως υφιστάμενοι, διότι η υπακοή τους στηρίζεται στον τρόμο και στην αφαίρεση κάθε ίχνους αμφισβητήσεως σε ότι διατάσσει ο ανώτερος, έστω και εάν πρόκειται για την διάπραξη εγκλημάτων πολέμου.
Εμείς
Στην εποχή μας η πρόσβαση στην πληροφόρηση έχει καταστεί εύκολη και μας δίνεται η δυνατότητα να συγκρίνουμε τις επιδόσεις μας με τα άλλα κράτη, οι οποίες δεν είναι ενθαρρυντικές. Τα πάντα κρίνονται εκ των αποτελεσμάτων και όχι εκ των προθέσεων. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της πατρίδα μας είναι η υπογεννητικότητα, καθώς την τελευταία εικοσαετία ο πληθυσμός μας έχει μειωθεί κατά μισό εκατομμύριο. O μέσος όρος της ηλικίας των Ελλήνων είναι τα 45 χρόνια, ενώ της Τουρκίας τα 32[11]. Αυτό συμβαίνει γιατί οι έχοντες την ευθύνη δεν μπορούν να εμπνεύσουν τις νεότερες γενεές να αγωνισθούν για την αύξηση του πληθυσμού που συνδέεται άμεσα με την επιβίωσή μας ως έθνους.
Η αγωγή και η συμπεριφορά των τέκνων, αντανακλά την ανατροφή που λαμβάνουν από τους γονείς τους. Οι επιδόσεις και η διαγωγή των μαθητριών και των μαθητών είναι το αποτέλεσμα του μόχθου και των ικανοτήτων των δασκάλων τους. Η πολεμική ετοιμότητα του στρατεύματος πηγάζει από την φιλοπατρία και τον επαγγελματισμό των στελεχών του. Το εκλογικό σώμα θα πρέπει να έχει την ικανότητα αξιολογήσεως των καλυτέρων και να επιθυμεί την εκλογή τους. Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά ενός λαού αντανακλούν το ήθος και τη ευσυνειδησία αυτών που τον κυβερνούν. Ο Τζον Άνταμς [6ος Πρόεδρος των ΗΠΑ(1825-1829)] έλεγε: «Εάν οι ενέργειες σου εμπνέουν τους άλλους να ονειρεύονται περισσότερο, να μαθαίνουν περισσότερα, να πράττουν περισσότερα και να γίνονται καλλίτεροι, τότε αναγνωρίζεσαι ως Ηγέτης».
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Οι μεγάλες στιγμές είναι αυτές που σημαδεύουν τους λαούς στην πορεία τους στο χρόνο. Στην κηδεία της Βασίλισσας Ελισάβετ Β’, το φέρετρο μετατράπηκε σε κιβωτό ενός ολόκληρου έθνους. Στην ουσία οι Βρετανοί δεν πένθησαν, αλλά αναστοχάσθηκαν, βαπτίσθηκαν και αναγεννήθηκαν στην κολυμβήθρα της ιστορίας τους, απαλλαγμένοι από τα καθημερινά, τα μικρά και τα ασήμαντα.
Οι Έλληνες έχουμε ανάγκη από μια επανεκκίνηση, μια ανάταση, ένα νέο προσανατολισμό, για να απαλλαγούμε από την σκουριά που έχει καλύψει το μέταλλο της ψυχής μας. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να προσηλωθούμε στην ιδέα της Πατρίδος με το τρόπο που περιγράφεται στο αθάνατο απόφθεγμα του Σωκράτη, το οποίο διέσωσε ο Πλάτων στον “Κρίτωνα”: «Μητρός τε πατρός καὶ τῶν ἄλλων προγόνων ἁπάντων τιμιώτερον ἐστίν ἡ Πατρὶς καὶ σεμνότερον καὶ ἁγιώτερον καὶ παρά Θεοῖς καὶ παρ᾿ ἀνθρώποις τοῖς νούν ἔχουσιν (Από τη μητέρα και από τον πατέρα κι απ᾽ όλους τους άλλους προγόνους το πιο πολύτιμο, το πιο σεβαστό, το πιο ιερό, το ανώτερο αγαθό είναι η Πατρίδα, σύμφωνα με την κρίση των θεών και των γνωστικών ανθρώπων)»
Αντιστράτηγος ε.α. Ιωάννης Κρασσάς
Σεπτέμβριος 2022
[1] Η Βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ [Elizabeth II (21 Απριλίου 1926–8 Σεπτεμβρίου 2022)]. Ανήλθε στον θρόνο το 1952 και βασίλεψε επί 70 χρόνια και 214 ημέρες. Υπήρξε η μακροβιότερη μονάρχης στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, η δεύτερη στην καταγεγραμμένη ιστορία, μετά τον Λουδοβίκο 14ο της Γαλλίας, ο οποίος παρέμεινε στο θρόνο επί 72 χρόνια (1643-1715) και η μακροβιότερη γυναίκα-αρχηγός κράτους. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση: 76% ήταν υπέρ της Ελισσάβετ, το 15% ουδέτεροι και το 9% κατά. To 68% τοποθετήθηκαν υπέρ του θεσμού της Μοναρχίας, το 24% κατά, ενώ το 8% δηλώνουν ουδέτεροι, (πηγή: YouCov UK).
[2] Ο Μοχάντας Καραμτσάντ Γκάντι (1869-1948) ήταν Ινδός πολιτικός, στοχαστής και επαναστάτης ακτιβιστής. Υπήρξε η κεντρική μορφή του εθνικού κινήματος για την ινδική ανεξαρτησία από τους Βρετανούς και εμπνευστής της μεθόδου παθητικής αντίστασης χωρίς τη χρήση βίας έναντι των καταπιεστών.
[3] Το Παλάτι του Ουέστμινστερ(Palace of Westminster) είναι χτισμένο στην Βόρεια όχθη του ποταμού Τάμεση στο Κεντρικό Λονδίνο, σε μια περιοχή που φέρει την ονομασία Westminster City. Χρησιμοποιείται για την στέγαση της Βουλής των Κοινοτήτων(Εκλεγμένοι Βουλευτές) και για την Βουλή των Λόρδων( κατεχόντων τίτλων ευγενείας). Το όνομά του προέρχεται από το γειτονικό(650 μέτρα απόσταση) Καθεδρικό Ναό του Ουεστμίνστερ(Westminster Abbey). Χτίσθηκε τον 11ο αιώνα και χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία των Βασιλέων. Από το 13ο αιώνα στεγάζει τα δύο σώματα του Κοινοβουλίου και τα βασιλικά δικαστήρια.
[4] Ο Ιωσήφ Στάλιν (1878-1953) γεννήθηκε στο Γκόρι της Γεωργίας το 1878, υπήρξε γόνος φτωχής οικογενείας, γεννημένος επαναστάτης, προικισμένος με θάρρος και αποφασιστικότητα. Τον Απρίλιο του 1922 ανέλαβε Γενικός Γραμματέας του Κομουνιστικού Κόμματος Ρωσίας, θέση την οποία διατήρησε μέχρι τον θάνατό του. Πρωταγωνίστησε στην παγκόσμια σκηνή, κυβερνώντας με σιδερένια πυγμή την Ρωσία επί 31 έτη. Γνώριζε να υποκρίνεται και να περιμένει, εργαζόμενος με σύστημα και επιμονή, για την πραγματοποίηση των επιδιώξεών του. Ήταν αδίστακτος, σκληρός, άκαμπτος, ψυχρός υπολογιστής, δόλιος και πανούργος. Χάρις σ’ αυτές τις ιδιότητες από άσημος μουζίκος, εξελίχθηκε στον παντοδύναμο άρχοντα του Κρεμλίνου.
[5] Η Μάχη της Δουνκέρκης έλαβε χώρα στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου του 1940 στη Δουνκέρκη, το βορειότερο λιμάνι της Γαλλίας, στο Στενό της Μάγχης και αποτελεί σταθμό στην πορεία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Τα Βρετανικά στρατεύματα, έχοντας νικηθεί και περικυκλωθεί από τις γερμανικές δυνάμεις, κατάφεραν να διαφύγουν από θαλάσσης, μετά από μικρή παύση των εχθροπραξιών. Επέστρεψαν στην Αγγλία 240.000 βρετανοί(το σύνολο σχεδόν των επιζώντων) και 112.000 Γάλλοι. Οι μικρές για τους Βρετανούς απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό έδωσαν την εντύπωση «νίκης» των Βρετανών, και η μάχη γιορτάστηκε ως το «Θαύμα της Δουνκέρκης».
[6] Ο Σερ Ουίνστον Λέοναρντ Σπένσερ-Τσώρτσιλ (Sir Winston Leonard Spencer-Churchill(1874-1965) διετέλεσε πρωθυπουργός της χώρας του, κατά τις περιόδους 1940-45 και 1951-55. Στο μνημειώδες διαγγέλμα του είπε επίσης: « Έχουμε μπροστά μας ένα μαρτύριο της πιο οδυνηρής μορφής. Έχουμε μπροστά μας πολλούς, πολλούς μήνες αγώνα και πόνου. Ρωτάτε: “Ποια είναι η πολιτική μας;” Μπορώ να πω ότι είναι το να διεξαγάγουμε πόλεμο από θαλάσσης, ξηράς και αέρος, με όλες τις εσωτερικές μας δυνάμεις και μ’ όλη τη δύναμη που μπορεί να μας δώσει ο Θεός. Να διεξαγάγουμε πόλεμο εναντίον μιας τερατώδους τυραννίας, που κανείς ποτέ δεν την έχει υπερβεί στο σκοτεινό, αξιολύπητο κατάλογο της ανθρώπινης εγκληματικότητας. […] Ρωτάτε: “Ποιος είναι ο σκοπός;” Μπορώ ν’ απαντήσω με μια λέξη. Είναι η νίκη. Νίκη με κάθε κόστος, νίκη παρ’ όλο τον τρόμο, νίκη, όσο μακρύς και σκληρός κι αν είναι ο δρόμος. Γιατί χωρίς νίκη, δεν υπάρχει επιβίωση. Αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό. Καμία επιβίωση για τη Βρετανική Αυτοκρατορία, καμία επιβίωση για όλα όσα αντιπροσωπεύει η Βρετανική Αυτοκρατορία».
[7] Την περίοδο από 10 Ιουλ. έως 31 Οκτ. 1940, η Βρετανική Βασιλική Αεροπορία «Royal Air Force (RAF)», νίκησε την πολεμική αεροπορία της Γερμανίας (Luftwaffe), σε μία αποφασιστική αναμέτρηση που έκρινε την επιβίωση του Ηνωμένου Βασιλείου και την έκβαση του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και καταγράφηκε στην ιστορία ως «Η Μάχη της Αγγλίας».
[8] Δεν προσκλήθηκαν οι ηγέτες της: Ρωσίας και Λευκορωσίας, λόγω της εισβολής στην Ουκρανία. Της Συρίας και της Βενεζουέλας, επειδή δεν έχουν πλήρεις διπλωματικές σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο. Του Αφγανιστάν και του Μυανμάρ. Από την Βόρεια Κορέα, το Ιράν και τη Νικαράγουα εστάλη πρόσκληση στους πρέσβεις των χωρών τους.
[9] Το Αβαείο του Ουέστμινστερ(Westminster Abbey), με επίσημο τίτλο Εκκλησία του Αγίου Πέτρου στο Ουέστμινστερ, είναι ένας μεγάλος ναός γοτθικού ρυθμού στο Λονδίνο, πλησίον του παλατιού του Ουεστμίνστερ. Αποτελεί τον τόπο στέψεως και ταφής των Βρετανών μοναρχών, αρχής γενομένης από την στέψη του Βασιλέως Γουλιέλμου του Κατακτητού το 1066, ενώ στον ίδιο χώρο έχουν τελεσθεί δεκαέξι βασιλικοί γάμοι.
[10] Πρόκειται για την πρώτη βασιλική κηδεία τα τελευταία 60 χρόνια. Το 2002, η κηδεία της Βασιλομήτορος κόστισε 5,4 εκατομμύρια λίρες, από τα οποία η Βασίλισσα Ελισάβετ κατέβαλε τα 2,7. Διάφοροι σχολιαστές έχουν εκτιμήσει το κόστος της κηδείας να κυμαίνεται από 8 έως 20 εκατομμύρια λίρες, ωστόσο θα πρέπει να αναμένουμε για να μάθουμε το ακριβές ποσό.
[11] ΕΛΛΑΣ: Η μέση ηλικία για τους άνδρες είναι τα 45,3 έτη και για τις γυναίκες τα 46,8. Ο Ρυθμός αυξήσεως του πληθυσμού(-0,34, 218 στα 237 κράτη). ΤΟΥΡΚΙΑ : Η μέση ηλικία για τους άνδρες είναι τα 31,7 έτη και για τις γυναίκες τα 32,8. Ο Ρυθμός αυξήσεως του πληθυσμού(+0,67, 111 στα 237 κράτη). Πηγή: CIAFAKTBOOK 2022.
https://www.istorikadromena.gr/…/96-o-thanatos-tis…
https://www.facebook.com/1842710148/posts/pfbid02nQwy9VbZmnkEe2mE3Up5bEmJ5ZeUoRBV1UCDdJxoqM4XYzLJJgRGKP9suxY9oj43l/
