Η μητρότητα διαχρονικά θεωρείται ότι είναι η ύψιστη αποστολή της γυναίκας, η επισφράγιση του γυναικείου ρόλου. Η γυναίκα μέσα από τη μητρότητα συχνά νιώθει ότι εκπληρώνεται ο βασικός της προορισμός, νιώθει επιβεβαίωση και βαθιά ικανοποίηση.
Η αγάπη, η τρυφερότητα, η στοργή, η θέρμη, η ευαισθησία και πολλά ακόμα χαρακτηριστικά που συνθέτουν τη μητρότητα αποτελούν χαρίσματα με τα οποία προικίσθηκε η γυναικεία ψυχή.
Η μητρότητα αρχίζει από τη στιγμή της σύλληψης που είναι δώρο Θεού! Από αυτή τη στιγμή που το έμβρυο γίνεται μέρος της γυναίκας, υφίσταται και η πρώτη συναισθηματική συμβίωση μητέρας- εμβρύου!
Καθώς η εγκυμοσύνη εξελίσσεται με το πέρασμα των εβδομάδων και οι κινήσεις του εμβρύου γίνονται αντιληπτές όλο και πιο πολύ, το μητρικό συναίσθημα αναπτύσσεται πιο γρήγορα! Έτσι θα δούμε την έγκυο γυναίκα να σκέφτεται και να μιλά για τα όνειρά της και τις μέλλουσες επιθυμίες της οι οποίες κινούνται πλέον πιο συνειδητά γύρω από το αναμενόμενο παιδί. Θα τη δούμε να προετοιμάζεται για τη φροντίδα του μωρού μέσω διαφόρων πρακτικών, να παρακολουθεί μαθήματα παιδικής φροντίδας και θηλασμού. Βεβαίως μια γυναίκα δεν μπορεί να νιώσει το αίσθημα της μητρότητας, δεν μπορεί να χαρεί το γεγονός ότι είναι μητέρα μόνο επειδή γέννησε το παιδί της. Το μητρικό συναίσθημα, την αγάπη, τη στοργή, την τρυφερότητα, την πληρότητα θα τα νιώθει μέρα με τη μέρα ενώ θα φροντίζει και θα τρέφει το μωρό της.
Η συμπεριφορά της μητέρας προς το νεογνό, η επιθυμία και η ικανότητά της να του δείχνει το ενδιαφέρον της και να μπορεί να προσαρμόσει τον εαυτό της στις ανάγκες του, η ικανότητα να κατανοεί τα σήματα που δίνει το βρέφος και να ανταποκρίνεται στις ψυχικές και ψυχολογικές του αναζητήσεις, είναι πολύ ζωτικές λειτουργίες για την ψυχική και φυσική του ανάπτυξη. Αυτή η βασική αντιμετώπιση της μητέρας προς το παιδί της, ωριμάζει με επιτυχία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού, αλλά και κατά τη διάρκεια της προσαρμογής της πρώτης περιόδου, μέσω κυρίως του θηλασμού. Ο θηλασμός αποτελεί μια πολύτιμη μετάβαση από την ενδομήτρια ζωή στη νέα πραγματικότητα. Η μητέρα εκτός από την πολύτιμη τροφή, προσφέρει και το καλωσόρισμα στη ζωή με τη θερμή αγκαλιά της που εκφράζει την αγάπη της. «με τον θηλασμό τα παιδιά δεν θηλάζουν μόνο γάλα, θηλάζουν και αγάπη, στοργή, παρηγοριά, ασφάλεια και αποκτούν έτσι δυνατό χαρακτήρα» μας λέει ο Γέροντας Παΐσιος. Επομένως, η συνειδητή άρνηση του θηλασμού αποτελεί και άρνηση της μητρότητας!
Ο μητρικός θηλασμός είναι στάση ζωής. Στάση ζωής των γονιών, της μητέρας. Ο αποκλειστικός θηλασμός είναι η ιδανική και πλήρης διατροφή για το βρέφος. Είναι ένα θεμελιωμένο δικαίωμα, το πρώτο ίσως ανθρώπινο δικαίωμα , για κάθε νεογνό να τραφεί με το γάλα της μητέρας του, όπως επίσης είναι δικαίωμα και υποχρέωση για κάθε μητέρα να θηλάσει το παιδί της, καθώς ο θηλασμός αποτελεί τη συνέχεια αυτής της συναισθηματικής σχέσης που έχει αναπτυχθεί μεταξύ μητέρας και νεογνού από τότε που εκείνο βρισκόταν στην κοιλιά της.
Κάθε χρόνος που περνάει προσφέρει νέα επιστημονικά στοιχεία για την τελειότητα του μητρικού γάλακτος και τα πλεονεκτήματά του. Δεν είναι μόνο αναντικατάστατη τροφή, αλλά και φάρμακο που προφυλάσσει από πολλές αρρώστιες. Έτσι: 1) Προσφέρει τις απαραίτητες ουσίες για τη σωστή σωματική ανάπτυξη του βρέφους. 2) Παιδιά που θήλασαν έχουν υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης, καλύτερη γλωσσική ανάπτυξη και καλύτερη επίδοση στα μαθήματα. 3) Τα θηλάζοντα βρέφη προστατεύονται από λοιμώξεις του αναπνευστικού και γαστρεντερικού συστήματος, όπως πνευμονία και γαστρεντερίτιδα. 4) Προστατεύονται από ιώσεις και αλλεργίες. Έχει αποδειχτεί πως παιδιά που θηλάζουν, αρρωσταίνουν 20-30% λιγότερο από εκείνα που τρέφονται με γάλα του εμπορίου. 5) Η σύνθεσή του το καθιστά την μοναδική, ιδανική τροφή για τα πρόωρα έτσι ώστε να αυξάνεται το ποσοστό επιβίωσής τους. 6) Προστατεύονται από τον κίνδυνο εμφάνισης νεανικού διαβήτη. 7) Ελαττώνεται η συχνότητα εμφάνισης μορφών παιδικού καρκίνου και 8) βεβαίως ας μην ξεχνάμε πως ο μητρικός θηλασμός είναι το θεμέλιο της ψυχικής υγείας του παιδιού και σφυρηλατεί γερούς δεσμούς ανάμεσα στην μητέρα, το παιδί, την οικογένεια.
Ας δούμε πόσο ωφελείται μια μητέρα από αυτή την πράξη αγάπης: 1) Τη βοηθά να χάσει το περιττά κιλά που τυχόν πήρε κατά την εγκυμοσύνη. 2) Την προστατεύει επίσης από διάφορους τύπους καρκίνου όπως του μαστού, του ενδομητρίου και των ωοθηκών. Έχει αποδειχτεί πως γυναίκες που θήλασαν, εμφάνισαν σε χαμηλότερο ποσοστό και σε μεγαλύτερες ηλικίες καρκίνους σε σύγκριση με γυναίκες που δεν θήλασαν καθόλου. 3) Προστατεύονται από την οστεοπόρωση και 4) Προφυλάσσονται από μια νέα εγκυμοσύνη. 5) Έχει αποδειχτεί πως όταν μια μητέρα θηλάζει το παιδί της, αισθάνεται συναισθηματική πληρότητα που της χαρίζει αυτοπεποίθηση και σιγουριά. Είναι ήρεμη και γαλήνια κι έτσι κινδυνεύει λιγότερο να πάθει επιλόχεια κατάθλιψη. 6) Ο θηλασμός αποτελεί ευκολία στη σίτιση και στις εξόδους με το παιδί και 7) βεβαίως κατά τον θηλασμό η μήτρα συσπάται και παλινδρομεί ευκολότερα στη θέση που είχε πριν την εγκυμοσύνη, χωρίς μάλιστα να χρειάζεται η γυναίκα να πάρει φάρμακα γι’ αυτό το λόγο.
Ο μητρικός θηλασμός είναι αναμφισβήτητα ο ιδανικός τρόπος διατροφής ενός βρέφους. Η επιλογή όμως της κοινωνίας μας ν’ απαρνηθεί τα οφέλη του, κοστίζει ακριβά σε όλους και συγκεκριμένα στα βρέφη και τις οικογένειές τους, στην οικονομία της χώρας, στο Εθνικό σύστημα υγείας και την ποιότητα ζωής που θέλουμε να προσφέρουμε στις μελλοντικές γενιές. Έχει υπολογιστεί, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Ελευθώ τον Γενάρη του 2012, πως το κέρδος στον οικογενειακό προϋπολογισμό όσων μητέρων θηλάζουν αποκλειστικά, ανέρχεται στο ποσό των 2500€ ετησίως! Είναι γεγονός πως μια χώρα που έχει υγιείς πολίτες, γλυτώνει πολλές χιλιάδες ευρώ στα ασφαλιστικά ταμεία από ιατρικές επισκέψεις, νοσήλια, φάρμακα κτλ. Εκτιμάται πως αν οι γυναίκες θήλαζαν αποκλειστικά, το σύστημα υγείας θα εξοικονομούσε περίπου 2000€ ανά βρέφος, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό βρεφών δεν θα νοσηλευόταν! Από έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Pediatrics το 2010, μαθαίνουμε πως στις ΗΠΑ εκτιμήθηκε ότι εάν το 90% των μητέρων θήλαζαν αποκλειστικά για τουλάχιστον 6 μήνες, θα κέρδιζαν 13 δις δολ. και θα προλαμβάνονταν 911 θάνατοι βρεφών.
Στην χώρα μας τώρα και παρ’ όλη την οικονομική κρίση, δεν έχει γίνει ακόμα καμία τεκμηριωμένη μελέτη σχετικά με τα οικονομικά οφέλη που θα είχε το ΕΣΥ από την αύξηση των ποσοστών μητρικού θηλασμού. Αυτό που έχει γίνει είναι μια μελέτη του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού και της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας όσον αφορά τα εθνικά ποσοστά μητρικού θηλασμού. Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία βλέπουμε πως το 87% των μητέρων έχουν την πρόθεση και ξεκινούν τον θηλασμό στο μαιευτήριο, όμως μετά τον 1ο μήνα μόνο το 41% των μητέρων θηλάζουν αποκλειστικά και έως το 1ο 6μηνο της ζωής του βρέφους, το ποσοστό αποκλειστικού θηλασμού κατακρημνίζεται στο 0,8%!!! Αυτά τα τόσο χαμηλά ποσοστά αποτελούν σύμπτωμα κοινωνικής παθολογίας και θα πρέπει να μας προβληματίσουν όλους.
Όσον αφορά την περιοχή μας και συγκεκριμένα το Γενικό Νοσοκομείο Έδεσσας, στόχος μας είναι να αυξήσουμε τα ποσοστά μητρικού θηλασμού. Αυτό πραγματοποιείται μέσα από την πολιτική που ακολουθεί καθώς επιδιώκει να χαρακτηριστεί ως «Φιλικό προς τα βρέφη». Ο χαρακτηρισμός αυτός έχει δοθεί σε μόνο 2 νοσοκομεία στην χώρα μας και σημαίνει πως: το δικαίωμα του βρέφους στον θηλασμό προστατεύεται, εφαρμόζονται τα 10 βήματα για τον θηλασμό σύμφωνα με τον ΠΟΥ, οι μητέρες εκπαιδεύονται στην τέχνη του θηλασμού και στηρίζονται κατά την παραμονή τους αλλά και μετά την έξοδό τους από το μαιευτήριο από την επιτροπή μητρικού θηλασμού (που έχει το νοσοκομείο μας), έτσι ώστε να μπορούν να ξεπερνούν τυχόν προβλήματα χωρίς άγχος και προβληματισμούς.
Εσύ λοιπόν μητέρα, ας είσαι προετοιμασμένη να δώσεις αγάπη, φροντίδα, στοργή στον μητρικό ρόλο και να τον ξεπεράσεις με ευχαρίστηση, υπομονή και κουράγιο. Να είσαι προετοιμασμένη ό,τι προσφέρεις στο μωρό, να το προσφέρεις ως δώρο και όχι σαν θυσία. Και ποτέ να μην ζητήσεις ν’ αναγνωριστούν οι κόποι και οι θυσίες. Άλλωστε τα δώρα μας δεν τα ζητάμε ποτέ πίσω!
Μαία, Γ.Ν. Έδεσσας
