
Αρχικά να τονίσουμε, πως η άποψη ότι το Βυζάντιο/Ρωμανία ήταν, ως τον Παπαρηγόπουλο, ξένο για τους Έλληνες του 19ου αιώνα, κι ότι μόνο μετά το 1850 απετέλεσε τμήμα της ελληνικής ιδεολογίας, είναι προϊόν τερατώδους άγνοιας ή / και κακοπροαίρετης προπαγάνδας…
Από την πρώτη εθνοσυνέλευση, από το πρώτο έτος της Επανάστασης, οι Έλληνες γνώριζαν και ήταν περήφανοι (“αείμνηστους” τους ονομάζουν) ότι οι Ρωμηοί ήταν οι πρόγονοί τους. Οι απόψεις ανθρώπων όπως του κ. Ρασσιά και του (αρχαιολατρικού) περιοδικού “Δαυλός” σήμερα, ότι τάχα το Βυζάντιο / Ρωμανία το εισήγαγε στην Ελλάδα ο Παπαρρηγόπουλος κι ότι δήθεν “αρχικά δεν υπήρχε καμία σχέση των (απλών και μη) ελλήνων με το Βυζάντιο, αλλά τάχα μετά παρείσφρησε και άλωσε το νεοελληνικό κράτος ο βυζαντινισμός”, καθώς και η παχυλή άγνοια ορισμένων εκ των “προοδευτικών”, δεν επαρκούν, για να καταρρίψουν ή να αποκρύψουν την ιστορική αλήθεια. Είναι αλήθεια ότι το Οθωνικό ξενόδουλο κράτος από το 1833 – ως τον Ζακυνθηνό, Ζαμπέλιο και Παπαρηγόπουλο, επηρεασμένο από την Δύση, αγνοούσε ή απέρριπτε την Ρωμανία, όμως το ελληνικό κράτος προ του 1833, δίχως ξένες “Προστάτιδες Δυνάμεις”, καθώς και οι Έλληνες από την πρώτη στιγμή της Ελευθερίας τους αναφέρθηκαν μέσα από επίσημα κείμενα του Ελληνικού κράτους στη σχέση τους με τους Ρωμηούς προγόνους τους.
Τα ονόματα “Ρωμηός”, “Γραικός”, “Ελληνας”, “Πελασγός”, κ.α. είναι ΟΛΑ δικά μας. Κάποια από αυτά χρησιμοποιήθηκαν σε διάφορες χρονικές περιόδους για να δηλώσουν ΜΕΡΟΣ του λαού μας (αλλα όχι ολόκληρο…). Ξεκινήσαμε ως Πελασγοί, γίναμε Έλληνες (αλλάζοντας και γλώσσα), καταλήξαμε Ρωμηοί. Μονο το όνομα Ρωμαίος / Ρωμηός, περιλάμβανε ΟΛΟΚΛΗΡΗ την ελληνική επικράτεια και ακόμα παραπάνω, μέσα στην αγκαλιά του.
Στα Ομηρικά έπη, ο όρος “Ελλάς”, σήμαινε απλώς χώρα που ανήκε στο κράτος του Πηλέα και ήταν κατοικημένη υπό των Μυρμηδόνων, πατρίδα του Αμύντορα πατέρα του Φοίνικα (Ι 447 – 448 , 478). Κατά τον Στράβωνα (Θ’ 431 – 432) άλλοι μεν πίστευαν ότι η Ομηρική Ελλάδα είναι η Φθιώτιδα (πρβλ. και Θουκυδίδη Α’3, “τους μετ’ Αχιλλέως εκ της Φθιώτιδος, οίπερ και πρώτοι Έλληνες ήσαν”) και αποτελεί το νότιο μέρος της Θεσσαλίας, άλλοι δε ότι ήταν διάφορος της Φθιώτιδας. Θεωρείται απίθανο όμως να υπήρξε ποτέ πόλη που να ονομάζονταν “Ελλάς”.
Στην Οδύσσεια το όνομα “Ελλάς”, αποκτά μέγιστη σημασία γιατί σε αυτήν βρίσκουμε καθ’ ην (ή αν) Ελλάδα και μέσον “Άργος”, έτσι “Ελλάς” καλείται η στερεά Ελλάδα και Άργος η Πελοπόννησος.
Το όνομα “Ελλάς”, από την στενή σημασία του Ομήρου, επεκτάθηκε και σήμαινε την σημερινή Στερεά Ελλάδα, χωρίς όμως την Πελοπόννησο (πρβλ. “την Ελλάδα και Πελοπόννησον”, Δημοσθ. 19, 303) και την Θεσσαλία και αργότερα και άλλες τις από Έλληνες κατοικημένες χώρες περιλαμβανομένης έπειτα και της Πελοποννήσου (Ηροδ.1, 92, Ξενοφ. Αναβ. 6, 23).
Ακόμα και ο Παυσανίας, τον 2ο μ.Χ. αιώνα, όταν γράφει το έργο του “Ελλάδος Περιήγηση”, το χωρίζει στα εξής κεφάλαια: “Αττικά”, “Κορινθιακά”, “Λακωνικά”, “Μεσσηνιακά”, “Ηλιακά”, “Αχαϊκά”, “Αρκαδικά”, “Βοιωτικά”, “Φωκικά”. Που είναι η Μακεδονία; Πουθενά! Πού είναι η Ρώμη; Πουθενά! Πού είναι τα νησιά; Πουθενά! Πού η Μ.Ασία; Πουθενά! Πού η Κύπρος; Πουθενά! Πού η Μεγάλη Ελλάδα; Πουθενά!
Έτσι λοιπόν μας λένε οι Σκοπιανοί, οι Φράγκοι, οι Τούρκοι και όλοι οι άλλοι: “Βλέπετε; Η Ελλάδα πρέπει να είναι στα όρια του 1830! Όχι παραπέρα!!”. Αυτό όμως είναι σοφιστεία, επειδή χρησιμοποιούν τον όρο “Ελλάδα” και “Έλληνας” με την τότε γεωγραφική του ερμηνεία. Αλλά αυτό, δεν σημαίνει πως τις προαναφερθέντες περιοχές δεν τις κατοικούσαν Έλληνες. Απλά παίζουν με τις λέξεις. Γι’ αυτό και όλοι οι ξένοι πολέμησαν και κατάφεραν να εξαφανίσουν, σχεδόν, το όνομα Ρωμαίος / Ρωμηός απο την συνείδηση μας, ώστε να μπορέσουν να περάσουν πιο εύκολα την προπαγάνδα τους. Βλέπετε, η Ρωμανία περιελάμβανε ΟΛΕΣ τις Ελληνικές περιοχές, και όχι μόνο όσες συνέφεραν τους φραγκοδυτικούς. Άλλωστε και οι Σκοπιανοί είναι απλά φερέφωνα των δυτικών. Το δικό τους παιχνίδι παίζουν.
Πρέπει να γίνει κατανοητό πως τα ονόματα δεν εμπεριέχουν κάποια απόλυτη και αναλλοίωτη “ουσία”, αλλά το νόημα και η σημασία τους αλλάζει ανάλογα με τη χρήση τους και τους χρήστες τους ανά τους αιώνες. Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό. Η ονοματοκρατία είναι λανθασμένος τρόπος θέασης των πραγμάτων. Ας μην μας φαίνεται περίεργο πως δεν χρησιμοποιούσαμε για αιώνες το όνομα “Έλληνας” (εκτός, βέβαια, από μια μερίδα λόγιους / διανοούμενους και τους επηρεασμένους από αυτούς).
Το ίδιο συμβαίνει σήμερα π.χ. με το όνομα “Πελασγός”. Είναι πολύ φυσικό. Αν πάμε να ρωτήσουμε τους ηλικιωμένους κατοίκους των διαφόρων χωριών της πατρίδας μας, είναι μάλλον απίθανο να γνωρίζουν την σημασία του παραπάνω όρου. Αυτό δεν αναιρεί το γεγονός πως οι ονομασίες αυτές είναι δικές μας. Η χρήση του “Έλληνας” ήταν διαδεδομένη μόνο στους ακαδημαϊκούς και λόγιους κύκλους. Το όνομα, όμως, του λαού μας ήταν Ρωμαίος / Ρωμηός για πολλούς αιώνες, πολύ περισσότερους από το ‘Έλληνας’.
Είναι ιδιαίτερα σημαντική, η μελέτη του κ. Ι. Κακριδή, για αυτό το θέμα.
Αποδεικνύει, ούτε λίγο ούτε πολύ, πως ο απλός λαός μας δεν γνώριζε καν την σημασία της λέξης “Έλληνας”. Θεωρούσαν πως πρόκειται για μία φυλή αρχαίων υπερφυσικών όντων. Αυτό, σε πολλές περιοχές, συνέβαινε ακόμα και στις αρχές του 20ου αι.
Για του λόγου το αληθές, ορίστε οι παραδόσεις από διάφορα μέρη:
Ακόμα και το κτούριο το ελληνικό και όπου γήταν εις την μπεριοχήν του χωριού μας εις το Πρυγί, ο Πύργος, ως και αυτός εγκρεμίστη, οπού γήταν από τον καιρό των ελλήνων.
ΛΕΥΚΑΔΑ, 18.αι.
Από έγγραφο της 21ης Μαΐου 1766 των κατοίκων του χωριού Πόρος που περιγράφει την καταστροφή που προκάλεσε μια δυνατή καταιγίδα”:
Απάνω στη Σαμαριά είναι παλιά χώρα των ελλήνων. Εδακεί ετελειώσαν οι Ελλήνοι. Και λέγουνε οπώς έχει εκεί θησαυρό, όμως δεν εβρέθηκε.
ΚΡΗΤΗ (ΣΦΑΚΙΑ), 19. αι.
Μια γριά Αντριώτισσα που ήξερε παλιές ιστορίες μάς είπε πως οι γενιές των ανθρώπων ήταν τέσσερις. Πρώτα έζησαν οι Δράκοι, έπειτα οι αλλόπιστοι Έλληνες, ύστερα οι Βενετσιάνοι και ύστερα οι Τούρκοι.
ΑΝΔΡΟΣ, 19. αι.
Η Μονοβύζα ήταν από τη γενιά των Ελλένηδων. Είχε ένα βυζί μοναχά, που το έρριχνε στην πλάτη, γιατί ήταν πολύ μεγάλο και σβαρίζουνταν. Κατοίκαε στο παλάτι της στη Γκρίκα.
ΗΠΕΙΡΟΣ (ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ), 20. αι.
σβαροίζουνταν = σέρνονταν πάνω στο χώμα.
Γκρίκα: χωριό της Θεσπρωτίας.
Οι Έλληνες χαθήκαν όλοι όταν κάποτ’ έπεσε πείνα μεγάλη στη γη. Τότε καθένας τους έπαιρνε λίγες τροφές και έμπαινε στον τάφο του, για να βρεθεί θαμμένος, όταν οι τροφές του θα τελείωναν και θα πέθαινε.
ΚΡΗΤΗ, ΣΦΑΚΙΑ, 20 αι.
Μερικά από τα σχόλια του Κακριδή:
“Ο λαός δε θεωρούσε τον εαυτό του Έλληνα, αφού στους Έλληνες έδινε υπερφυσικές δυνάμεις και τοποθετούσε την ακμή τους ακόμα και πριν τον Αδάμ. Και όταν όμως ο Κορνάρος, στον 17ο ακόμα αιώνα, ανοίγει την ιστορία του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας με τους στίχους (Ι,19κ.):
Τσι περαζόμενους καιρούς που οι Έλληνες όριζα
κι οπού δεν είχε η πίστη ντως θεμέλιο μηδέ ρίζα,
μάς δηλώνει έμμεσα αλλά απαρεξήγητα, πως ούτε τον εαυτό του, ούτε τους συγχρόνους του τούς λογάριαζε Έλληνες.” (Ι.Θ. Κακριδή, «Οι αρχαίοι Έλληνες στη νεοελληνική λαϊκή παράδοση». Αναδημοσίευση μεγάλου τμήματος του έργου, στην σελίδα: http://www.geocities.com/porta_aurea/kakridis.html).
Η λέξη Έλληνας απέκτησε τη σημασία του μη Χριστιανού. Οι Χριστιανοί Ρωμαίοι ξεχώριζαν εαυτούς από τους μεν πολυθεϊστές αποκαλώντας τους Έλληνες, και από τους Ιουδαίους. π.χ., διαβάζουμε στον Φιλοστόργιο 4ο – 5ο αι. μ.Χ. περί ενός Ίωνος που ήταν Έλλην κατά τη δόξαν. Αν το Έλλην είχε εθνολογική σημασία, τότε το Ίων θα αρκούσε να τον προσδιορίσει ως Έλληνα. “Ούτος μεν Ίων ην το γένος, Έλλην δε την δόξαν” (12, απ. 3, 15) Σε άλλο απόσπασμα έχουμε ένα Γότθο ο οποίος επίσης ήταν Έλλην, όχι βέβαια λόγω καταγωγής αλλά λόγω της δόξας του “Πέμπεται στρατηγός κατ’ αυτού Φραυίτας, Γότθος μεν το γένος, Έλλην δε την δόξαν, πιστός δ’ ουν Ρωμαίοις” (11, απ. 8, 39-41).
Ο Θεοδωρέτος από την ίδια εποχή αναφέρεται στον Πλούταρχο, λέγοντας πως: “αλλ’ Έλλην και το γένος και την γλώσσαν, και μέντοι και ταις Ελληνικαίς δόξαις…”. Υπάρχει διαφοροποίηση της καταγωγής (γένος), της γλώσσας, και των πιστεύω.
Ο Μέγας Φώτιος κατά τον 9ο αιώνα επίσης μας πληροφορεί ότι: “εκ των προς Αίγυπτον Θηβών το γένος έχων… Έλλην την Θρησκείαν”(Graecarum affectionum curatio. βιβλ. 10, 5, 3).
Οι Ελληνόφωνοι λοιπόν της ύστερης αρχαιότητας οι οποίοι απεκάλουσαν τους εαυτούς τούς Ρωμαίους, ήξεραν πως μερικοί απ’αυτούς ήταν Έλληνες ως προς το γένος, ενώ άλλοι, ήταν κάτι άλλο ως προς το γένος, και ήξεραν πως μερικοί απ’αυτούς ήταν Έλληνες κατά τις θρησκευτικές τους αντιλήψεις ενώ άλλοι ήταν Χριστιανοί. Εμείς οι σύγχρονοι, είμαστε Έλληνες ως προς τη γλώσσα, Ρωμαίοι ως προς το γένος (αφού καταγόμαστε από ανθρώπους που απεκαλούσαν εαυτούς Ρωμαίους) και διαφόρων θρησκειών ως προς τη δόξα.
Κανείς δεν λέει σοβαρά να καταργήσουμε το όνομα “Ελληνας”. Πλέον είναι συνώνυμο με το “Ρωμηός” το έχουμε συνηθίσει και ας μας έλεγαν “Ρωμαίους” / “Ρωμηούς” για περίπου 1.500 χρόνια (περισσότερα δηλ, απο το “Έλληνας” το οποίο διαδόθηκε ευρέως μετά τον 6ο αι. π.Χ.).
Πρέπει, όμως, να επαναφέρουμε ΚΑΙ το “Ρωμηός”, παράλληλα, όπως ίσχυε και παλαιότερα, και να διδάξουμε τα παιδιά μας την αλήθεια σχετικά με την Μακεδονία, την Ρωμανία, και την ΑΝΥΠΑΡΚΤΗ “Βυζαντινή” αυτοκρατορία.
Ας μην κάνουμε για μία φορά το χατήρι των ξένων. Εκείνοι υπηρετούν άξια τα δικά τους συμφέροντα, όχι τα δικά μας. Τα ονόματα αυτά είναι δικά μας και έχουμε κάθε δικαίωμα να το κάνουμε. Η δε “κατάκτηση” μας από τους Έλληνες Ρωμαίους, πρέπει να εορτάζεται ως η στιγμή ενοποίησης του Λαού μας.
“Η ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ”
Η Ρωμιοσύνη εν φυλή συνότζιαιρη του κόσμου,
κανένας δεν εβρέθηκεν για να την-ι-ξηλείψη,
κανένας, γιατί σιέπει την που τάψη ο Θεός μου.
Η Ρωμιοσύνη εν να χαθή, όντας ο κόσμος λείψη!
Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός, “9η Ιουλίου 1821, εν Λευκωσία”
Β. ΜιχαηλΙδης, Εθνικός ποιητής Κύπρου»
*ΡΞΑ