Από τα πρώτα Συντάγματα στις σημερινές «ασυνταξίες» / Γράφει η Ευδοξία Αυγουστίνου

20 Δεκεμβρίου 1821: Συνέρχεται στην Πιάδα, κοντά στην αρχαία Επίδαυρο, η πρώτη Εθνική Συνέλευση των Ελλήνων, στην οποία έλαβαν μέρος ως εκπρόσωποι του αγωνιζόμενου για την ελευθερία Έθνους 59 πληρεξούσιοι, εκ­λεγμένοι από τις τοπικές Συνελεύσεις ή τις τοπικές Γερουσίες.

1η Ιανουαρίου 1822: Η εν λόγω Συν­έλευση διακηρύττει «την πολιτικήν ύπαρξιν και ανεξαρτησίαν» του ελλη­νι­κού Έθνους και ψηφίζει το πρώτο Σύνταγμα, το οποίο ονομάσθηκε «Προσωρι­νόν Πολίτευμα της Ελλάδος».

Το Σύν­ταγμα αυτό προτάσσει το προοίμιο: «Εν ονόματι της Αγίας και Αδιαιρέτου Τριάδος». Οι πρώτοι, δηλαδή, συνταγματικοί νομοθέτες είχαν τη βεβαιότητα και τη συνείδηση ότι η ύπαρξη και η ανεξαρτησία του ελληνικού Έθνους και η αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού των τετρακοσίων-πεντακοσίων χρόνων έχει θεμέλιο την πίστη τους στον Θεό και το αγωνιστικό τους φρόνημα.

Σε αυτό το πρώτο συνταγματικό κείμενο, επίσης, διαβάζουμε: «Η επικρατούσα θρησκεία εις την ελληνικήν επικράτειαν είναι η της Ανατολικής Ορθοδόξου του Χριστού Εκκλησίας· ανέχεται όμως η Διοίκησις της Ελλάδος πάσαν άλλην θρησκείαν και αι τελεταί και ιεροπραξίαι εκάστης αυτών εκτελούνται α­κωλύτως». Και σε άλλο σημείο απο­φαίνεται: «Όσοι αυτόχθονες (=γηγενείς, εν­τόπιοι) κάτοικοι της Επικρατείας της Ελλάδος πιστεύουσιν εις Χριστόν, εισίν Έλληνες και απολαμβάνουν άνευ τινός διαφοράς όλων των πολιτικών δικαιωμάτων». Συνεπώς κάτοικοι οι οποίοι βρίσκονται, διαβιούν στην ελληνική επι­­κράτεια, αλλά δεν πιστεύουν στον Χριστό, αυτοί δεν είναι Έλληνες. Ταυτί­ζε­ται, δηλαδή η ιθαγένεια, η υπηκοότητα του Έλληνα, με τον Χριστιανό. Μάλιστα πρώτος «υπουργός της Θρησκείας» ορίστηκε από την Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου ο επίσκοπος Ανδρούσης Ιωσήφ.

Τα ίδια σημαντικά στοιχεία που εκ­φράζουν την ιδιοπροσωπία των αγωνιζόμενων Ελλήνων εντοπίζονται και στη Β´ Εθνοσυνέλευση, η οποία συγκλήθηκε στο Άστρος της Κυνουρίας τον Μάρτιο του 1823 και ψήφισε το λεγόμενο «Σύνταγμα του Άστρους» ή «Νόμο της Επι­δαύ­ρου», όπως επίσης και στη Γ´ Εθνική Συνέλευση, η οποία συνήλθε στην Τροιζήνα τον Μάρτιο του 1827 και ψήφισε το «Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελ­λάδος».

Από τη μελέτη των πρώτων ελληνι­κών Συνταγμάτων προκύπτει ότι η βούληση των αγωνιστών του Έθνους, που υπέμειναν τα πάνδεινα για την αποτί­ναξη της «φρικώδους οθωμανικής δυναστείας και του βαρυτάτου και απαρα­δειγματίστου ζυγού της τυραννίας», ή­ταν να στηριχθεί η σύσταση, η πολιτική ύπαρξη και η ανεξαρτησία του ελληνικού Έθνους, που ανασταινόταν από τις στάχτες, επάνω στις αρχές και τις επιταγές της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Είναι πασιφανές και ιστορικά αποδεδειγμένο ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία στάθηκε η κιβωτός του Γένους μας κατά τη διάρκεια της Οθωμανοκρατίας και διαφύλαξε τη γλώσσα του και την εθνι­κή του συνείδηση. Με τη συνταγματική τους διακήρυξη οι πρόγονοί μας, οι οποίοι πέρασαν «διά πυρός και σιδήρου», ευγνωμόνως αναγνωρίζουν τις θυσιαστικές προσπάθειες της μητέρας Εκκλησίας, τότε «που όλα τα ᾽σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά». Είχαν βιώσει τη συμβολή και την «κένωση» την οποία υπέστη στον ἀγώνα για την ανεξαρτησία της πατρίδας, όπως επίσης και τη δυναμική της για τη συνοχή του Γένους μας. Οι Έλληνες των χρόνων εκείνων ήταν βαθιά πεπεισμένοι ότι η Ε­πανάστασή τους κατά του οθωμανικού ζυγού εκδηλώθηκε «διά του Χριστού την πίστιν την αγίαν και της πατρίδος την ελευθερίαν». Εύστοχα παρατηρεί ο ακαδημαϊκός Σπύρος Μελάς: «Το Εικοσιένα ολόισα βγαίνει από την αιωνόβια εθνική μας παράδοση. Τίποτα το ξενικό… Ξαναφτιάχνει Μαραθώνες και Σαλαμίνες. Γίνεται παράδειγμα σ’ όλους τους λαούς… Τη σημαία του Εικοσιένα κρατεί ένας δεσπότης. Και το ράσο του είναι σύμβολο διπλό: Θρησκεία και Παιδεία – Χριστιανισμός κι Ελληνισμός».

Έκτοτε όλα τα Συντάγματα μέχρι και το ισχύον σήμερα -εκτός από δύο*- έχουν το ίδιο προοίμιο. Παρόλα αυτά ό­μως οι Νεοέλληνες, θαμπωμένοι από τα φώτα της Εσπερίας, «πήραμε τη ζωή μας λάθος»· έτσι, ψηφίζονται νόμοι που αν­τιβαίνουν προς το Σύνταγμα, ενώ πληθαίνουν οι αντιθρησκευτικές και αντιχριστιανικές φωνές, καθώς κυριαρχεί εν πολλοίς μία αντιεκκλησιαστική νοοτροπία. Σοβεί βαθιά η ποικιλόμορφη κρίση, οικονομική, κοινωνικο-ηθική, πολιτισμική.

«Εσβέσθη ό,τι άγιον, δεσπόζει το χυδαίον
οσμή πτωμάτων έλαβε την θέση των ανθέων.
Αντί θρησκείας ο χρυσός, αντί οικογενείας
της Αφροδίτης ο ναός, το αίσχος της νοθείας.
Κι έπεσαν, όλα έπεσαν. Το παν εις τέφραν κείται.
Υψούνται μόνον τράπεζαι και μόνον τραπεζίται».

Τα ίδια θα έλεγε και για σήμερα ο Α­χιλλέας Παράσχος. Η Ελλάδα των μνημονίων, εμφανίζοντας κενά μνήμης, α­ποκόβεται από τις ρίζες και την παράδοσή μας, αποχρωματίζει την παιδεία μας μεταβάλλοντάς την σε ουδετερό­θρη­σκη, υποβαθμίζει την εορτή των Τρι­ών Ιεραρχών, μεταλλάσσει το μάθημα των Θρησκευτικών, συρρικνώνει την αρ­χαία κληρονομιά μας, αποδομεί την ι­στορία και «τα έμφυλα στερεότυπα», σκο­τώνει την ελπίδα των νέων, θραύει τη βακτηρία των γερόντων καη η σήψη προχωρεί. Ποιος θα μας σώ­σει;

Ας γίνει και δική μας η εξομολόγηση και προσ­ευχή του στρατηγού Μακρυγιάννη· ίσως έτσι ελ­κύσουμε το έλεος του Θεού: «Κύριε Παντοδύναμε. Εσύ, Κύ­ριε, θα σώσης αυτό το έθνος. Είμαστε α­μαρτωλοί, είσαι Θεός! Ελέησέ μας, φώτισέ μας, ένωσέ μας και κίνησέ μας εναντίον του δόλου και της απάτης, της συστηματικής τυραγνιάς της πατρίδος και θρησκεί­ας».

……………………………………………………………
* Το ένα είναι το «Ηγεµονικόν Σύντα­γµα» του 1832· παρέµεινε μόνον σχεδίασµα και ποτέ δεν τέθηκε σε ισχύ. Σχεδιάστηκε µετά τον θάνατο του κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, οπότε επικρατούσε διχόνοια και αναρχία. Το άλλο είναι το Σύνταγµα του 1925· ίσχυσε επί δικτατορίας του στρατηγού Παγκάλου μέχρι τον Σεπτέµβριο του 1926. Η αναφορά και µόνο στην πολιτική κατάσταση της πατρίδας μας τις συγκεκριμένες αυτές ιστορικές περιόδους καταδεικνύει  πόσο …ε­λεύθερη (!) και πόσο …δηµοκρατική (!) μπορεί να είναι µία Ελλάδα, που δεν θα επικα­λείται τον Θεό και πόσο μπορεί να ευημε­ρήσει! (Πρβλ. σημερινή κατά­στα­ση).

*Φιλόλογος-Θεολόγος

Θα χαρούμε να ακούσουμε τις σκέψεις σας

Αφήστε ένα σχόλιο

Το Ρωμαίικο
Logo

Ραδιόφωνο του Ρωμαίικου