Αρχική » Ορθοδοξία » ΥΓΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ Α ΕΩΣ ΤΟ Ω. ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ Η ΝΗΣΤΕΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ / Μαίρης Κατσανοπούλου

Ορθοδοξία

ΥΓΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ Α ΕΩΣ ΤΟ Ω. ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ Η ΝΗΣΤΕΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ / Μαίρης Κατσανοπούλου

Θεόφιλος Παπαδόπουλος

5 Δεκεμβρίου, 2023

0

ΑποθήκευσηΑποθηκεύτηκεΚαταργήθηκε 0

Ἡ νη­στεί­α ρί­χνει τὴν ὁ­λι­κὴ καὶ τὴν κα­κὴ χο­λη­στε­ρί­νη τὸ ἴ­δι­ο ἀ­πο­τε­λε­σμα­τι­κὰ μὲ τὰ φάρ­μα­κα, ἐ­νῶ μει­ώ­νει τὸ σω­μα­τι­κὸ βά­ρος καὶ κα­τα­πο­λε­μᾶ τὴν κα­τά­θλι­ψη.

Αὐ­τὸ δεί­χνει με­λέ­τη ἀ­πὸ τὸ Πα­νε­πι­στή­μι­ο Κρή­της, ἀ­πὸ τοὺς ἐ­πι­στή­μο­νες Κα­τε­ρί­να Σαρ­ρῆ, Νι­κό­λα­ο Τζα­νά­κη, Μα­νώ­λη Λι­ναρ­δά­κη, Γε­ώρ­γι­ο Μα­μα­λά­κη καὶ Ἀν­τώ­νη Κα­φᾶ­το.

Ἡ με­λέ­τη αὐ­τή, ποὺ δη­μο­σι­εύ­θη­κε στὴν ἐ­πι­στη­μο­νι­κὴ ἐ­πι­θε­ώ­ρη­ση «BMC Public Health», εἶ­ναι ἡ πρώ­τη ποὺ πα­ρου­σι­ά­ζει τὴ συ­νο­λι­κὴ εἰ­κό­να τῆς ἐ­πί­δρα­σης τῆς πε­ρι­ο­δι­κῆς φυ­το­φα­γί­ας ποὺ ἀ­κο­λου­θοῦν οἱ πι­στοὶ τῶν δι­α­τρο­φι­κῶν κα­νό­νων τῆς Ὀρ­θό­δο­ξης Ἐκ­κλη­σί­ας μὲ σει­ρὰ βι­ο­χη­μι­κῶν καὶ βι­ο­λο­γι­κῶν πα­ρα­μέ­τρων.

Ἡ ἔ­ρευ­να ἔ­γι­νε σὲ 120 ἐ­νή­λι­κες 20-60 ἐ­τῶν ἀ­πὸ τὴν εὑρύ­τε­ρη πε­ρι­ο­χὴ Ἡ­ρα­κλεί­ου Κρή­της, οἱ ὁ­ποῖ­οι δὲν ἔ­πα­σχαν ἀ­πὸ κα­μμί­α χρό­νι­α ἀ­σθέ­νει­α καὶ δὲν ἔ­παιρ­ναν φάρ­μα­κα ἢ συμ­πλη­ρώ­μα­τα δι­α­τρο­φῆς. Οἱ ἐ­πι­στή­μο­νες πα­ρα­κο­λού­θη­σαν τοὺς συμ­με­τέ­χον­τες ἐ­πὶ ἕ­ναν χρό­νο. Στοὺς νη­στεύ­ον­τες «πα­ρα­τη­ρεῖ­ται μεί­ω­ση τῶν ἐ­πι­πέ­δων τῶν λι­πι­δί­ων τοῦ αἵ­μα­τος (κυ­ρί­ως τῆς ὁ­λι­κῆς χο­λη­στε­ρό­λης καὶ τῆς LDL χο­λη­στε­ρό­λης), κα­θὼς καὶ τοῦ σω­μα­τι­κοῦ βά­ρους» συμ­πε­ραί­νει ἡ με­λέ­τη.

«Δὲν αὐ­ξά­νε­ται πα­ράλ­λη­λα ὁ κίν­δυ­νος γι­ὰ ἐμ­φά­νι­ση ἀ­νε­πάρ­κει­ας βι­τα­μι­νῶν Α καὶ Ε, ἀλ­λὰ οὔ­τε καὶ σι­δη­ρο­πε­νι­κῆς ἀ­ναι­μί­ας. Ἐ­πι­πλέ­ον, ἡ τή­ρη­ση αὐ­τῆς τῆς δι­α­τρο­φῆς σχε­τί­ζε­ται μὲ αὐ­ξη­μέ­να ἐ­πί­πε­δα ω-3 πο­λυ­α­κό­ρε­στου ὀ­ξέ­ος (DHA) στὸ ὑ­πο­δό­ρι­ο λί­πος, γε­γο­νὸς ποὺ σχε­τί­ζε­ται μὲ χα­μη­λό­τε­ρες πι­θα­νό­τη­τες ἐμ­φά­νι­σης κα­τα­θλι­πτι­κῶν συμ­πτω­μά­των».

Συγ­κε­κρι­μέ­να, ὅ­σοι νή­στευ­αν πα­ρου­σί­α­ζαν κα­τὰ 12,5% χα­μη­λό­τε­ρη ὁ­λι­κὴ χο­λη­στε­ρό­λη σὲ σχέ­ση μὲ ὅ­σους δὲν νή­στευ­αν, κα­τὰ 15,9% χα­μη­λό­τε­ρη LDL χο­λη­στε­ρό­λη καὶ κα­τὰ 1,5% χα­μη­λό­τε­ρο Δεί­κτη Μά­ζας Σώ­μα­τος. Τὸ μορ­φω­τι­κὸ ἐ­πί­πε­δο τῶν συμ­με­τε­χόν­των στὴ με­λέ­τη δὲν βρέ­θη­κε νὰ ἐ­πη­ρε­ά­ζει τὰ λι­πί­δι­ά τους καὶ αὐ­τὸ ἀ­πο­τέ­λε­σε ἔκ­πλη­ξη, κα­θὼς συ­νή­θως ἡ ὑ­ψη­λό­τε­ρη ἐκ­παί­δευ­ση συν­δυ­ά­ζε­ται μὲ κα­λύ­τε­ρο λι­πι­δι­κὸ προ­φίλ.

Μί­α ἄλ­λη με­λέ­τη τοῦ Πα­νε­πι­στη­μί­ου Κρή­της σὲ κα­λό­γρι­ες ἔ­δει­ξε ὅ­τι ἡ θρη­σκευ­τι­κὴ νη­στεί­α πε­ρι­έ­χει μό­νο 6% τῆς συ­νο­λι­κῆς ἐ­νέρ­γει­ας σὲ χο­λη­στε­ρό­λη καὶ κο­ρε­σμέ­νο λί­πος, ἐ­νῶ εἶ­ναι ὑ­ψη­λὴ σὲ ἀν­τι­ο­ξει­δω­τι­κὲς βι­τα­μί­νες. «Μί­α τέ­τοι­ου εἴ­δους δι­α­τρο­φή, ἀ­κό­μα καὶ ὅ­ταν δὲν τη­ρεῖ­ται γι­ὰ θρη­σκευ­τι­κοὺς καὶ πνευ­μα­τι­κοὺς σκο­πούς, εἶ­ναι μί­α κα­λὴ ἀ­πο­το­ξί­νω­ση τοῦ ὀρ­γα­νι­σμοῦ ἀ­πὸ τὴν κα­τα­νά­λω­ση κρέ­α­τος καὶ ἄλ­λων τρο­φί­μων ποὺ ἀ­πο­βαί­νουν ἐ­πι­ζή­μι­α», ἐ­πι­ση­μαί­νει ἡ ἐ­ρευ­νή­τρι­α κ. Σαρ­ρῆ.

«Πα­ράλ­λη­λα, ἡ πε­ρι­ο­δι­κὴ φυ­το­φα­γί­α, ὅ­πως εἶ­ναι οὐ­σι­α­στι­κὰ ἡ νη­στεί­α, προ­λαμ­βά­νει χρό­νι­ες ἀ­σθέ­νει­ες, ὅ­πως καρ­δι­αγ­γει­α­κὲς νό­σους, ὑ­πέρ­τα­ση, σακ­χα­ρώ­δη δι­α­βή­τη τύ­που 2 καὶ δι­ά­φο­ρες μορ­φὲς καρ­κί­νου. Ἡ δι­α­τρο­φὴ ποὺ συ­στή­νε­ται ἀ­πὸ τὴν Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α συν­δυ­ά­ζει μὲ ἰ­δα­νι­κὸ τρό­πο τὰ πλε­ο­νε­κτή­μα­τα τῆς φυ­το­φα­γι­κῆς καὶ τῆς κρε­α­το­φα­γι­κῆς δί­αι­τας, ἀ­πο­φεύ­γον­τας τοὺς κιν­δύ­νους ποὺ ἔ­χει γι­ὰ τὴν ὑ­γεί­α ἡ αὐ­στη­ρὴ φυ­το­φα­γί­α.

»Οἱ ἀ­πο­κλει­στι­κοὶ φυ­το­φά­γοι ἔ­χουν αὐ­ξη­μέ­νο κίν­δυ­νο γι­ὰ καρ­δι­αγ­γει­α­κὰ ἐ­πει­σό­δι­α λό­γῳ τῆς ἀ­νε­πάρ­κει­ας σὲ βι­τα­μί­νη Β12 καὶ τῶν ὑ­ψη­λῶν ἐ­πι­πέ­δων ὁ­μο­κυ­στε­ΐ­νης.

»Δι­α­τρέ­χουν ἐ­πί­σης αὐ­ξη­μέ­νο κίν­δυ­νο γι­ὰ ἐμ­φά­νι­ση ὀ­στε­ο­πό­ρω­σης, ἐ­νῶ ἔ­χουν με­γα­λύ­τε­ρες πι­θα­νό­τη­τες γι­ὰ σι­δη­ρο­πε­νί­α. Ἡ συ­χνὴ κα­τα­νά­λω­ση θα­λασ­σι­νῶν στὴ δι­άρ­κει­α ὅ­λου τοῦ χρό­νου, ὅ­πως προ­τεί­νει ἡ θρη­σκευ­τι­κὴ νη­στεί­α, κα­θὼς καὶ ἡ σχε­δὸν ἀ­πο­κλει­στι­κὴ κα­τα­νά­λω­ση ἐ­λαι­ο­λά­δου προ­στα­τεύ­ουν».

Ἡ πτώ­ση τῶν λι­πι­δί­ων μὲ τὴ νη­στεί­α εἶ­ναι ἐ­φά­μιλ­λη ἐ­κεί­νης μὲ τὰ σύγ­χρο­να φάρ­μα­κα. «Ἡ μεί­ω­ση τῆς κα­κῆς χο­λη­στε­ρό­λης εἶ­ναι ἀ­νά­λο­γη αὐ­τῆς μὲ τὰ φάρ­μα­κα (στα­τί­νες), χω­ρὶς ὅ­μως νὰ ἔ­χει τὶς πα­ρε­νέρ­γει­ες τῶν φαρ­μά­κων», λέ­ει ὁ κα­θη­γη­τὴς Προ­λη­πτι­κῆς Ἰ­α­τρι­κῆς καὶ Δι­α­τρο­φῆς τοῦ Πα­νε­πι­στη­μί­ου Κρή­της Ἀν­τώ­νης Κα­φᾶτος, «ὅ­πως τὴν ἐ­πί­δρα­ση στὸ ἧ­παρ, τὴν ἐν­δε­χό­με­νη αὔ­ξη­ση τοῦ κιν­δύ­νου γι­ὰ καρ­κί­νο κ.ἄ.».

Μί­α ἄλ­λη με­λέ­τη ἀ­πὸ τὸ Πα­νε­πι­στή­μι­ο Κρή­της, ποὺ δη­μο­σι­εύ­θη­κε στὴν ἐ­πι­θε­ώ­ρη­ση «British Journal of Nutrition», ἔ­δει­ξε ὅ­τι ἡ θρη­σκευ­τι­κὴ νη­στεία­ ἀ­πο­τε­λεῖ ἕ­να κρυ­φὸ χαρ­τὶ τῆς πα­ρα­δο­σι­α­κῆς κρη­τι­κῆς δι­α­τρο­φῆς, ποὺ ἔ­χει συμ­βά­λλει στὴν ἐ­ξαι­ρε­τι­κὴ ὑ­γεί­α τῶν Κρη­τι­κῶν τῶν προ­η­γού­με­νων δε­κα­ε­τι­ῶν (ὅ­πως εἶ­χε βρε­θεῖ στὴ «Με­λέ­τη τῶν 7 Χω­ρῶν»). «Ἡ Ἑλ­λά­δα εἶ­ναι ἡ μό­νη με­σο­γει­α­κὴ χώ­ρα ποὺ πε­ρι­λαμ­βά­νει τὴ θρη­σκευ­τι­κὴ νη­στεί­α στὴν πα­ρα­δο­σι­α­κὴ δι­α­τρο­φή της», λέ­ει ὁ κ. Κα­φᾶ­τος. «Οἱ Πα­τέ­ρες τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, αἰ­ῶ­νες πρίν, χω­ρὶς νὰ γνω­ρί­ζουν τὴ βι­ο­χη­μεί­α τῆς δι­α­τρο­φῆς, σχε­δί­α­σαν τὶς συ­στά­σεις τῆς νη­στεί­ας μὲ τέ­τοι­α σο­φί­α λὲς καὶ τὴν ἤ­ξε­ραν!».

Ἡ καρ­δι­ὰ μας ἀ­γα­πᾶ τὴ θρη­σκευ­τι­κὴ νη­στεί­α. «Ἡ πρό­τα­ση τῆς νη­στεί­ας γι­ὰ κα­τα­νά­λω­ση ψα­ρι­οῦ σὲ πολ­λὲς πε­ρι­ό­δους τοῦ χρό­νου ἔ­χει δι­και­ω­θεῖ πα­νη­γυ­ρι­κὰ ἀ­πὸ τὶς τε­λευ­ταῖ­ες ἐ­πι­στη­μο­νι­κὲς ἔ­ρευ­νες ποὺ δεί­χνουν ὅ­τι τὰ ἰ­χθυ­έ­λαι­α εἶ­ναι τὰ μό­να ζω­ϊκὰ λί­πη ποὺ προ­στα­τεύ­ουν τὰ ἀγ­γεῖ­α μας», το­νί­ζει ὁ δι­ευ­θυν­τὴς τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ Ἱ­δρύ­μα­τος Καρ­δι­ο­λο­γί­ας, κα­θη­γη­τὴς Παῦ­λος Τού­του­ζας.

«Ἐ­πί­σης, ἡ ἀ­φθο­νί­α τῶν ἀν­τι­ο­ξει­δω­τι­κῶν οὐ­σι­ῶν ποὺ ὑ­πάρ­χει στὰ χόρ­τα καὶ στὶς ἄλ­λες φυ­τι­κές­ τρο­φές ἔ­χει ἀ­πο­δει­χθεῖ ὅ­τι προ­στα­τεύ­ουν τὴν καρ­δι­ά μας ἀ­πὸ τὴν ἀ­θη­ρω­μα­τι­κὴ πλά­κα ποὺ τὴν ἀ­πο­φράσ­σει».

Στά παι­δι­ά

Ἡ θρη­σκευ­τι­κὴ νη­στεί­α δὲν ἐμ­πο­δί­ζει τὴν κα­λὴ ἀ­νά­πτυ­ξη τῶν παι­δι­ῶν οὔ­τε μει­ώ­νει τὴ δρα­στη­ρι­ό­τη­τά τους. Αὐ­τὸ ἔ­δει­ξε με­λέ­τη σὲ 609 παι­δι­ὰ καὶ ἐ­φή­βους ἡ­λι­κί­ας 5-15 1/2 ἐ­τῶν σὲ ἰ­δι­ω­τι­κὸ σχο­λεῖ­ο τῆς Θεσ­σα­λο­νί­κης (στὸ ὁ­ποῖ­ο δί­νε­ται ἔμ­φα­ση στὴν τή­ρη­ση τῶν κα­νό­νων τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας), ἡ ὁ­ποί­α πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε ἀ­πὸ τὴν Γ’ Παι­δι­α­τρι­κὴ Κλι­νι­κή τοῦ Πα­νε­πι­στη­μί­ου Θεσ­σα­λο­νί­κης σὲ συ­νερ­γα­σί­α μὲ τὴν Κλι­νι­κὴ Προ­λη­πτι­κῆς Ἰ­α­τρι­κῆς καὶ Δι­α­τρο­φῆς τοῦ Πα­νε­πι­στη­μί­ου Κρή­της.

Τὰ παι­δι­ὰ ποὺ νή­στευ­αν δὲν εἶ­χαν ση­μαν­τι­κὲς δι­α­φο­ρὲς στὸ ὕ­ψος καὶ στὸν Δεί­κτη Φυ­σι­κῆς Δρα­στη­ρι­ό­τη­τας σὲ σχέ­ση μὲ αὐ­τὰ ποὺ δὲν νή­στευ­αν. Τὰ δεύ­τε­ρα εἶ­χαν ση­μαν­τι­κὰ με­γα­λύ­τε­ρη πρόσ­λη­ψη ἐ­νέρ­γει­ας, κο­ρε­σμέ­νων λι­πα­ρῶν, βλα­βε­ρῶν τρὰνς λι­πα­ρῶν ὀ­ξέ­ων καὶ χο­λη­στε­ρό­λης σὲ σχέ­ση μὲ τὰ παι­δι­ὰ ποὺ νή­στευ­αν πλή­ρως ἢ με­ρι­κῶς. Δὲν βρέ­θη­καν ἐ­πί­σης ση­μαν­τι­κὲς δι­α­φο­ρὲς στὴν πρόσ­λη­ψη σι­δή­ρου, ἀ­σβε­στί­ου καὶ βι­τα­μί­νης Α.

Τὰ εὑ­ρή­μα­τα, ὅ­πως ἀ­να­φέ­ρουν οἱ ἐ­πι­στή­μο­νες στὴν ἔκ­θε­σή τους, συμ­φω­νοῦν μὲ με­λέ­τη ποὺ ἔ­γι­νε σὲ ἐ­νη­λί­κους ποὺ τη­ροῦ­σαν τὴ νη­στεί­α καὶ ἡ ὁ­ποί­α ἔ­δει­ξε ὅ­τι στὶς πε­ρι­ό­δους νη­στεί­ας ἡ λή­ψη σι­δή­ρου δὲν ἦ­ταν χα­μη­λό­τε­ρη. Τὸ μέ­ταλ­λο αὐ­τὸ ἀ­να­πλη­ρώ­νε­ται ἀ­πὸ φυ­τι­κὰ τρό­φι­μα πλού­σι­α σὲ σί­δη­ρο, ὅ­πως ὄ­σπρι­α, ξη­ροὶ καρ­ποί, ὀ­στρα­κο­ει­δῆ, τα­χί­νι καὶ ἐμ­πλου­τι­σμέ­να δη­μη­τρι­α­κά.

«Ἡ σύ­στα­ση πολ­λῶν παι­δι­ά­τρων γι­ὰ συ­χνὴ κα­τα­νά­λω­ση κρέ­α­τος ἀ­πὸ τὰ παι­δι­ὰ μέ­σα στὴν ἑ­βδο­μά­δα καὶ ἡ με­γά­λη πρόσ­λη­ψη σι­δή­ρου αὐ­ξά­νουν τὸ ὀ­ξει­δω­τι­κὸ στρές, ποὺ προ­δι­α­θέ­τει γι­ὰ καρ­κί­νους, καρ­δι­ο­πά­θει­ες, Ἀλ­τσχά­ϊμερ, σκλή­ρυν­ση κα­τὰ πλά­κας κ.ἄ.», ἐ­πι­ση­μαί­νει ὁ κ. Κα­φᾶ­τος.

Ἕ­ως τὸ Με­γά­λο Σάβ­βα­το, λοι­πόν, προ­λα­βαί­νε­τε γι­ὰ μί­α ὠ­φέ­λι­μη δε­κα­ή­με­ρη νη­στεί­α! «Μὴν ὑ­πο­τι­μᾶ­τε καὶ μὴ τὴ θε­ω­ρεῖ­τε ἀ­πηρ­χαι­ω­μέ­νη», συμ­βου­λεύ­ει ὁ κ. Κα­φᾶ­τος.

«Ἀ­κό­μα καὶ ἐ­ὰν δὲν μπο­ρεῖ­τε ἢ δὲν θέ­λε­τε νὰ ἀ­κο­λου­θή­σε­τε ὅ­λες τὶς πε­ρι­ό­δους τῆς νη­στεί­ας, ἐ­ὰν υἱ­ο­θε­τή­σε­τε πε­ρι­στα­σι­α­κὰ κά­ποι­ες ἑ­βδο­μά­δες ἢ ἡ­μέ­ρες ἀ­πὸ αὐ­τὴν καὶ πα­ρο­τρύ­νε­τε καὶ τὰ παι­δι­ά σας νὰ κά­νουν τὸ ἴ­δι­ο, θὰ δεῖ­τε με­γά­λα ὀ­φέ­λη στὴν ὑ­γεί­α σας. Συ­νι­στᾶ­ται βέ­βαι­α καὶ στὶς πο­σό­τη­τες τῶν νη­στί­σι­μων φα­γη­τῶν νὰ εἶ­στε ἐγ­κρα­τεῖς (λ.χ. στὸν χαλ­βᾶ), γι­ὰ νὰ μὴ δεῖ­τε τὸ βά­ρος σας νὰ αὐ­ξά­νε­ται».

Ἡ ἀ­πο­το­ξί­νω­ση

Ἡ λέ­ξη νη­στεί­α ἀ­πο­τε­λεῖ­ται ἀ­πὸ τὸ μό­ρι­ο «νὴ» (ποὺ δη­λώ­νει στέ­ρη­ση) καὶ τὸ ρῆ­μα «ἐ­σθί­ω» (ποὺ ση­μαί­νει τρώ­γω). Ἡ νη­στεί­α τῆς Ὀρ­θό­δο­ξης Ἐκ­κλη­σί­ας, ποὺ δὲν ἀ­πο­τε­λεῖ αὐ­το­σκο­πὸ (ὅ­πως σὲ ἄλ­λες θρη­σκεῖ­ες), ἀλ­λὰ μέ­σο γι­ὰ τὴν πνευ­μα­τι­κὴ τε­λει­ο­ποί­η­ση τοῦ ἀν­θρώ­που, δι­αρ­κεῖ συ­νο­λι­κὰ 180-200 μέ­ρες τὸν χρό­νο. Πε­ρι­λαμ­βά­νει:

– Νη­στεί­α πρὸ τῶν Χρι­στου­γέν­νων, ἀ­πὸ 15 Νο­εμ­βρί­ου ἕ­ως 24 Δε­κεμ­βρί­ου (40 ἡ­μέ­ρες). Ὄ­χι στὸ κρέ­ας, στὰ γα­λα­κτο­κο­μι­κὰ καὶ στὰ αὐ­γά, ναὶ στὸ ψά­ρι.

– Με­γά­λη Σα­ρα­κο­στή, ἀ­πὸ τὴν Κα­θα­ρὰ Δευ­τέ­ρα ἕ­ως τὸ με­γά­λο Σάβ­βα­το (48 ἡ­μέ­ρες). Ὄ­χι στὸ κρέ­ας, στὰ γα­λα­κτο­κο­μι­κά, στὰ αὐ­γὰ (ναὶ στὸ ψά­ρι μό­νο τὴν 25^η Μαρ­τί­ου καὶ τὴν Κυ­ρι­α­κὴ τῶν Βα­ΐ­ων).

– Νη­στεί­α τῶν Ἁ­γί­ων Ἀ­πο­στό­λων ἀ­πὸ τὴ Δευ­τέ­ρα με­τὰ τὴν Κυ­ρι­α­κὴ τῶν Ἁ­γί­ων Πάν­των ἕ­ως τὶς 28 Ἰ­ου­νί­ου (7-20 ἡ­μέ­ρες). Ὄ­χι σὲ κρέ­ας, γα­λα­κτο­κο­μι­κὰ καὶ αὐ­γά, ναὶ στὸ ψά­ρι.

– Νη­στεί­α τῆς Πα­να­γί­ας, ἀ­πὸ 1 ἕ­ως 14 Αὐ­γού­στου. Ὄ­χι σὲ κρέ­ας, γα­λα­κτο­κο­μι­κὰ καὶ αὐ­γά, ναὶ στὸ ψά­ρι μό­νο στὶς 6 Αὐ­γού­στου (τοῦ Σω­τῆ­ρος).

– Κά­θε Τε­τάρ­τη καὶ Πα­ρα­σκευ­ὴ (ἐ­κτὸς ὁ­ρι­σμέ­νων ἐ­ξαι­ρέ­σε­ων). Ὄ­χι στὸ κρέ­ας, τὰ αὐ­γά, τὰ γα­λα­κτο­κο­μι­κά, τὰ ψά­ρι­α καὶ τὸ λά­δι.

* Τὰ θα­λασ­σι­νὰ ἐ­πι­τρέ­πον­ται σὲ ὅ­λες τὶς νη­στεῖ­ες.

Οἱ γυ­ναῖ­κες ἀ­γα­ποῦν τὴ νη­στεί­α

Ἕ­ξι ἕ­ως ὀ­κτὼ Ἑλ­λη­νί­δες ἀ­κο­λου­θοῦν τὴ θρη­σκευ­τι­κὴ νη­στεί­α ἔ­στω καὶ μί­α ἡ­μέ­ρα τὸν χρό­νο, σύμ­φω­να μὲ τὴ με­γά­λη με­λέ­τη ΕΠΙΚ (Εὐ­ρω­πα­ϊ­κὸ Πρό­γραμ­μα Ἰ­α­τρι­κῆς καὶ Κοι­νω­νί­ας), μὲ ὑ­πεύ­θυ­νη στὴν Ἑλ­λά­δα τὴν κα­θη­γή­τρι­α τοῦ Πα­νε­πι­στη­μί­ου Ἀ­θη­νῶν Ἀν­τω­νί­α Τρι­χο­πού­λου.

Τὰ πο­σο­στὰ αὐ­τὰ κυ­μαί­νον­ται ἀ­πὸ 60% στὶς εἰ­κο­σά­ρες, τρι­αν­τά­ρες καὶ σα­ραν­τά­ρες, σὲ 70% στὶς πε­νην­τά­ρες, καὶ 80% στὶς ἑ­ξην­τά­ρες, ἑ­βδο­μην­τά­ρες καὶ ὀ­γδον­τά­ρες. Οἱ ἄν­δρες ὑ­στε­ροῦν τῶν γυ­ναι­κῶν ἀλ­λὰ δὲν πε­ρι­φρο­νοῦν ἐν­τε­λῶς τὴ νη­στεί­α: τὸ 45% ἡ­λι­κί­ας 25-44 ἐ­τῶν νη­στεύ­ουν ἔ­στω καὶ μί­α ἡ­μέ­ρα τὸν χρό­νο, πο­σο­στὸ ποὺ ἀ­νε­βαί­νει σὲ 50- 60% στὶς με­γα­λύ­τε­ρες ἡ­λι­κί­ες.

Πη­γὴ : ἐ­φημ. ΤΑ ΝΕΑ, Ἔν­θε­το ‘Ὑ­γεί­α’